Chế Lan Viên

[phonglantim]

.ĐÔI NÉT VỀ TÁC GIẢ:

Chế Lan Viên tên thật Phan Ngọc Hoan, sinh ngày 20 tháng 10 năm 1920, quê ở Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị.
Ông lớn lên và đi học ở Quy Nhơn, đỗ bằng Thành Chung thì thôi học, đi dạy tư.
Chế Lan Viên bắt đầu làm thơ từ năm 12, 13 tuổi; đến năm 17 thì xuất bản tập thơ đầu tay Điêu Tàn mà lời tựa đồng thời là lời tuyên ngôn nghệ thuật của "Trường Thơ Loạn".
Sau 1954, Chế Lan Viên nằm trong Ban lãnh đạo Hội Nhà Văn Việt Nam, là đại biểu Quốc hội, viết nhiều thơ, bút ký, tùy bút, tiểu luận văn học. Sau 1975, ông vào Sài Gòn, ở quận Tân Bình, mất tại đấy ngày 19 tháng 6 năm 1989.
Tác phẩm tiêu biểu: tập văn xuôi Vàng Sao (1942), các tập thơ Điêu Tàn (1937), Gửi Các Anh (1954), Ánh Sáng và Phù Sa (1960), Hoa Ngày Thường -- Chim Báo Bão (1967), Hoa Trên Đá (1984)...
Người ta thường biết Chế Lan Viên qua tập thơ Điêu Tàn, một trong những tác phẩm nổi bật trong thi đàn tiền chiến. Đọc Điêu Tàn là bước vào một thế giới ma quỉ, kinh dị, âm u và huyền bí. Tập thơ mượn những lời rên rỉ, khóc than nghẹn ngào, chất chứa bao u uất lẫn căm hờn của một dân tộc bị diệt vong để bộc lộ lòng yêu nước một cách kín đáo.

Những bài thơ của Chế Lan Viên

1,Đêm tàn (http://www.hoahoctro.com/4rum/showpost.php?p=1151784&postcount=1)
2,Hồn trôi (http://www.hoahoctro.com/4rum/showpost.php?p=4381194&postcount=2)
3,Ta (http://www.hoahoctro.com/4rum/showpost.php?p=4381196&postcount=3)
4,Thu (http://www.hoahoctro.com/4rum/showpost.php?p=4381198&postcount=4)
5,Trưa đơn giản (http://www.hoahoctro.com/4rum/showpost.php?p=4381199&postcount=5)
6,Xuân (http://www.hoahoctro.com/4rum/showpost.php?p=4381200&postcount=6)
7,Tình ca ban mai (http://www.hoahoctro.com/4rum/showpost.php?p=4381202&postcount=7)
8,Chùm nhỏ yêu thơ (http://www.hoahoctro.com/4rum/showpost.php?p=4381204&postcount=8)
9,Rét đầu mùa nhớ người đi phía biển (http://www.hoahoctro.com/4rum/showpost.php?p=4381205&postcount=9)
10,KHoảng cách (http://www.hoahoctro.com/4rum/showpost.php?p=4381206&postcount=10)
11,Đọc Kiều (http://www.hoahoctro.com/4rum/showpost.php?p=4381207&postcount=11)
12,Gửi Kiều cho em năm đánh Mĩ (http://www.hoahoctro.com/4rum/showpost.php?p=4381208&postcount=12)




Bài 1:
Đêm Tàn

Ta cùng Nàng nhìn nhau không tiếng nói
Sợ lời than lay đổ cả đêm sâu,
Đôi hơi thở tìm nhau trong bóng tối,
Đôi linh hồn chìm đắm bể u sầu.

Chiêm nương ơi, cười lên đi, em hỡi!
Cho lòng anh quên một phút buồn lo!
Nhìn chi em chân trời xa vòi vọi
Nhớ chi em sầu hận nước Chàm ta?

Này, em trông một vì sao đang rụng;
Hãy nghiêng mình mà tránh đi, nghe em!
Chắc có lẽ linh hồn ta lay động
Khi vội vàng trở lại nước non Chiêm.

Lời chưa dứt bóng đêm đà vụt biến!
Tình chưa nồng, đã sắp phải phôi pha!
Tình trần gian vừng ô kia đã đến
Gỡ hồn Nàng ra khỏi mảnh hồn ta!

[Biên Tập Viên]

Bài 2:
Hồn trôi

Cô em ơi! đằng xa cây toả bóng,
Sao cô không ngồi đợi giấc mơ nồng?
Đến chi đây, cho thân cô rung động
Lớp hồn tôi êm rải khắp trời trong?

Đừng hát nữa! Tiếng cô trong trẻo quá
Khiến hồn tôi tê liệt khó bay cao,
Này, im đi, nhìn xem, trong kẽ lá,
Một mặt trời giả dáng một vì sao.

Ngoài xa xa, không, ngoài xa xa nữa,
Thấy không cô, ánh nắng kéo hồn tôi?
Đến những chốn êm đềm như hơi thở,
Nồng tươi như suối máu lúc ban mai.

Cô bảo: Hồn có hay không trở lại
Một khi trôi vào giữa giấc mơ cuồng?
- Có, cô ơi, hồn tôi rồi trở lại
Với lòng điên, ý chết, với tình thương.

[[An]]

Bài 3:Ta

Sao ở đâu mọc lên trong đáy giếng
Lạnh như hồn u tối vạn yêu ma?
Hồn của ai trú ẩn ở đầu ta?
Ý của ai trào lên trong đáy óc,
Để bay đi theo tiếng cười, điệu khóc?
Biết làm sao giữ mãi được ta đây,
Thịt cứ chìu theo thú dục chua cay!
Máu cứ nhảy theo nhịp cuồng kẻ khác!
Đau đớn thay cho đến cả linh hồn
Cứ bay tìm Chán Nán với U Buồn.
Để đỉnh sọ trơ vơ tràn ý thịt!
Mà phải đâu đã đến ngày tiêu diệt!

Ai bảo dùm: Ta có có Ta không?

[Biên Tập Viên]

Bài 4:Thu


Chao ôi! Thu đã tới rồi sao?
Thu trước vừa qua mới độ nào!
Mới độ nào đây, hoa rạn vỡ,
Nắng hồng choàng ấp dãy bàng cao.

Cũng mới độ nào trong gió lộng,
Nến lau bừng sáng núi lau xanh.
Bướm vàng nhẹ nhẹ bay ngang bóng
Những khóm tre cao rũ trước thành.

Thu đến đây! Chừ, mới nói răng?
Chừ đây, buồn giận biết sao ngăn?
Tìm cho những cánh hoa đang rụng,
Tôi kiếm trong hoa chút sắc tàn!

Trời ơi! Chán Nản đương vây phủ.
Ý tưởng hồn tôi giữa cõi Tang!

[[An]]

Bài 5:Trưa đơn giản

Trưa quanh vườn. Và võng gió an lành
Ngang phòng trưa, ru hồn nhẹ cây xanh.

Trưa quanh gốc. Và mộng hiền của bóng
Bỗng run theo... lá... run theo... nhịp võng
Trưa lên trời. Và xanh thẳm bầu trời,
Bỗng mê ly, nằm thấy, trắng, mây trôi...

Trưa! Một ít trưa, lạc vào lăng tẩm,
Nhập làm hồn những tượng xưa u thảm.

Trưa theo tàu, bước xuống những sân ga
Dựng buồn lên xa gửi đến Muôn Xa.
Đây trưa hiện hình trong căn trường nhỏ
Đưa tay lên thoa những hàng kính vỡ.

Trưa gọi kêu, nâng ngực gió lên trời:
Bên vú trái tròn, lá bỗng run môi.
Tiếng ai ca, buồn theo song cửa sổ:
- "Nâng không gian trưa đặt giữa lòng ngườị"


(Người Mới)

[Biên Tập Viên]

Bài 6:Xuân

Tôi có chờ đâu, có đợi đâu
Đem chi xuân lại gợi thêm sầu ?
-- Với tôi, tất cả như vô nghĩa
Tất cả không ngoài nghĩa khổ đau !

Ai đâu trở lại mùa thu trước
Nhặt lấy cho tôi những lá vàng ?
Với của hoa tươi, muôn cánh rã,
Về đây đem chắn nẻo xuân sang !


Ai biết hồn tôi say mộng ảo
Ý thu góp lại cản tình xuân ?
Có một người nghèo không biết tết
Mang lì chiếc áo độ thu tàn !


Có đứa trẻ thơ không biết khóc
Vô tình bỗng nổi tiếng cười ran !


Chao ôi ! mong nhớ ! Ôi mong nhớ !
Một cánh chim thu lạc cuối ngàn.

[[An]]

Bài 7: Tình Ca Ban Mai
Em đi , như chiều đi
Gọi chim vườn bay hết

Em về tựa mai về
Rừng non xanh lộc biếc

Em ở, trời trưa ở
Nắng sáng màu xanh tre

Tình em như sao khuya
Rải hạt vàng chi chít

Sợ gì chim bay đi
Mang bóng chiều đi hết

Tình ta như lộc biếc
Gọi ban mai lại về

Dù nắng trưa không ở
Ta vẫn còn sao khuya

Hạnh phúc trên đầu ta
Mọc sao vàng chi chít

Mai, hoa em lại về...

[Biên Tập Viên]

Bài 8: Chùm Nhỏ Thơ Yêu
Anh cách em như đất liền xa cách bể
Nửa đêm sâu nằm lắng sóng phương em
Em thân thuộc sao thành xa lạ thế
Sắp gặp em rồi, sóng lại đẩy xa thêm

Anh không ngủ. Phải vì em đang nhớ
Một trời sao rực cháy giữa đôi ta
Em nhắm mắt cho lòng anh lộng gió
Cho trời sao yên rụng một đêm hoa.

[[An]]

Bài 9:Rét Đầu Mùa Nhớ Người Đi Phía Biển
Cái rét đầu mùa anh rét xa em
Đêm dài lạnh chăn chia làm hai nửa
Nửa đắp cho em ở vùng sóng bể
Nửa đắp cho mình ở phía không em

Tập qua hàng
Chỉ một ngày nữa thôi. Em sẽ
trở về. Nắng sớm cũng mong. Cây
cũng nhớ. Ngõ cũng chờ. Và bướm
cũng thêm màu trên cánh đang bãi

[Biên Tập Viên]

Bài 10: Khoảng cách
Khi em xoay lưng lại với anh
Hai đứa cách nhau một vòng quay trái đất
Khi hai đứa mắt đã soi trong mắt
Thì không gian còn khỏang cách nào đâu

[[An]]

Bài 11:Đọc Kiều

Suốt mười năm tôi biếng đọc Nguyễn Du
Quân thù ném bom xuống những làng quê ta đẹp nhất
Kiều bó tròn trong những gói tản cư
Bà ru cháu bằng ca dao sản xuất.
Thấy trăng lên tôi sợ ánh trăng ngời
Tôi muốn luyện lòng tôi thành lửa sắt
Không tiếc gì vầng trăng xẻ làm đôi
Sợ bộ đội hành quân đi gặp giặc.
Mười năm qua, nay trở lại hòa bình
Tràng ly biệt lại đoàn viên trước cửa,
Cảo thơm đặt trước đèn, tôi giở,
Mỗi trang Kiều rung một bóng trăng thanh
Chạnh thương cô Kiều như đời dân tộc
Sắc tài sao mà lại lắm truân chuyên
Cành xuân phải trao tay khí nước mất
Cỏ bên trời xanh một sắc Đạm Tiên.
Bỗng quý cô Kiều như đời dân tộc
Chữ kiên trinh vượt trăm sóng Tiền Đường
Chàng Kim đã đến tìm, lau giọt khóc
Và lò trầm đêm ấy tỏa bay hương.
Tôi hiểu sao trong xà lim án chém
Lý Tự Trọng trưa nào còn đọc trang Kiều
Đảng dạy ta không thể đưa lòng đi theo Đảng
Lại xa những gì dân tộc thương yêu
Giá đem lòng tôi tôi đọc Nguyễn Du
Có phải đã hiểu nhân dân mình thêm chút nữa?
Hiểu giá khổ đau để thêm bừng ngọn lửa
Nước mắt ta đem đổi máu quân thù
Thôi vui lên! Hạnh phúc đến đây rồi
Dẫu sông lại, cô Kiều không khổ nữa.
Cả nhân loại sắp đến ngày hội ngộ
Nguyễn Du viết lại Kiều chắc sẽ có văn vui.
Ta cách xa nhau một tiếng nấc, một thôi đường
Xưa Nguyễn khóc - thì nay ta đã hát,
Những chuyện Kiều cứ để yên, không cần lau nước mắt
Đời đang vui đời sẽ viết thêm chương

[Biên Tập Viên]

Bài 12:Gửi Kiều cho em năm đánh Mĩ
Hai trăm năm ngày kỉ niệm Nguyễn Du
Pháo sáng đốt tên nhà của Nguyễn
Em có yên tâm để đọc Truyện Kiều
Buổi trăng lửa chếch soi tiền tuyến?

Gió mùa thu xào xạc hoa lau
Anh qua nhà của Nguyễn chả dừng lâu
Nhớ đến Nguyễn: ngước nhìn Hồng Lĩnh vậy
Bến phà Vinh bom "cắt" hai đầu...
Có ngờ đâu cồn cát trắng cây xanh
Gặp Nguyễn nơi đây trên đất Quảng Bình
Đất hỏa tuyến những chàng trai lớp bảy
Lại ngâm Kiều sau một cuộc giao tranh.
Bốn phía ruộng đồng mái rạ bờ tre
Trận địa nằm man mác giữa hương quê...

Thơ dân tộc lẫn màu nâu dân dã
Nên câu Kiều đồng vọng, họ còn nghe.
Đêm thắng giặc Bảo Ninh, mẹ Suốt ngâm Kiều
Mẹ dám đâu quên cái thuở khổ nghèo
Nhà ai đó lẩy Kiều, câu được, mất
Mẹ nấp gốc dừa, nước mắt tràn theo
"Thuyền ai thấp thoáng"... Đất trời quê ta
Nhật Lệ sông dài, đò mẹ lại qua
Câu thơ Nguyễn cũng góp phần chống Mĩ
Một mái chèo trong lửa đạn xông pha.

Hai trăm năm... ờ nhỉ... hai trăm năm
Thuở vui buồn... Kiều sống giữa lòng dân
Xưa tiếng võng ru hời đêm lạnh giá
Nay cỏ mềm xanh nõn tận trời xuân.

Đất nước mình còn nghèo lắm, hỡi em yêu
Cho đến giọt lệ cha ông cũng còn có ích với ta nhiều...
Dẫu súng đạn ngặng đường ra hỏa tuyến
Đi đường dài, em giữ Truyện Kiều theo.