November_rain
04-01-2010, 08:55 PM
Bài học lớn đầu tiên trong cuộc đời là một kỷ niệm không thể nào quên về bà ngoại tôi.
Khi ấy, tôi mới chập chững bước vào lớp 1 đầy ngây thơ và non nớt. Tôi hay ở cùng bà bởi bố mẹ thường vắng nhà luôn. Sau vụ khủng hoảng tài chính năm 97, cuộc sống các gia đình thêm phần khó khăn. Giá cả leo thang từng ngày, đồng tiền mất giá, cơm ăn, áo mặc trở thành nỗi lo thường trực trong mỗi nhà. Điều đó đã đẩy đưa những trụ cột phải căng mình tìm một kế sinh nhai, nuôi sống bản thân và cả một gia đình bé nhỏ. Trong đó có bố mẹ tôi. Cuộc sống quay cuồng trong những bon chen, toan tính và thời gian dường như cũng vì thế cuốn đi thật vội vàng. Mọi người đầu tắt mặt tối trong cái guồng quay cơm áo ấy, dường như không còn đủ thời gian để hỏi han, chuyện trò, thậm chí chỉ đơn giản là 1 câu chào. Xóm chợ nhà tôi nhiều người chuyển đến, chuyển đi vội vàng như cơn gió. Tôi tưởng tượng có khi hàng xóm sát vách chuyển đi người ta cũng chẳng để ý.
Một gia đình mới chuyển đến ở đối diện nhà tôi. Ngôi nhà họ ở chỉ rộng hơn chục m² với một cái gác xép thấp tè mà bà Thức đầu xóm mới sửa sang lại để cho thuê. Hai mẹ con: một người phụ nữ khá đầy đặn trạc ngoài 30 tuổi và một đứa con gái khoảng 14, 15 dọn đến theo kiểu du kích: rất bất ngờ với một ít đồ đạc, hành lý nhẹ nhàng. Họ sống khép kín như thế, không hỏi han ai, rất lặng lẽ đến lạ người. Rồi có lời ong tiếng ve, đồn đại về họ: ”buôn lậu, nghiện hút, tù tội” - những từ đủ khiến người ta khiếp đảm, tránh xa.
Một buổi chiều khi đi học về, tôi đã nhận thấy điều bất thường khi nhà cửa nghi ngút khói và xộc mùi thảo mộc. Tôi bước vào nhà và nhận ra ngay một người phụ nữ đang nằm chình ình giữa giường, co quắp và đầy mệt mỏi, không phải bà tôi, cũng không phải mẹ. Tôi dáo dác gọi, bà bước ra cùng với nồi lá xông to, nặng nề, vẫn cố nói thật nhỏ nhẹ: "Con nói khẽ cho cô ngủ, bà đánh gió cho cô rồi đi nấu ít cháo.” Tôi lạ lùng về người cô ấy, còn ngạc nhiên hơn khi từ trong bếp bước ra là một cô gái tôi không hề quen. Xưa nay chỉ có bà cháu tôi sống với nhau, ít có sự xuất hiện của người ngoài. Sau đó, qua những cái ngờ ngợ và lời bà tôi kể, tôi nhận ra đó là hai người hàng xóm đối diện. Người phụ nữ tên là Hoa (tôi gọi là cô Hoa), còn chị con gái tên là Tú, hơn tôi 5 tuổi. Trước đây họ sống cuộc sống khá đầy đủ về vật chất, vợ chồng cô Hoa đã lỡ lầm một lần, trót tham lam mà buôn lậu thuốc lá qua biên giới. Sau đó chồng cô nghiện, khi cô bắt đầu ở nhà trông nom chị Tú thì cũng là lúc chú càng mê mải lao vào con đường phạm pháp, cho đến ngày bị bắt. Cô Hoa may mắn thoát khỏi vòng tù tội nhưng tài sản cả nhà chẳng còn gì, chị Tú phải bỏ học giữa chừng và hai mẹ con cô dọn đến đây.
Đôi lúc tôi thắc mắc không hiểu tại sao bà lại có thể nhìn cuộc sống với con mắt khác mọi người đến thế. Những thứ người ta lạnh lùng, xa lánh, không tin, không chấp nhận thì bà lại nhìn nó thật ấm áp, thông cảm. Sau buổi chiều hôm ấy là liên tiếp những buổi chiều bà qua lại cánh cửa nhà đối diện, hôm thì bát canh, hôm bát cháo, hôm cũng chỉ là mấy quả cà. Tôi cảm thấy trong xóm bỗng tồn tại hai cuộc sống, bà dạy tôi nhìn nó bằng trái tim và tôi cảm nhận được cuộc sống giữa hai cánh cửa đối diện thật sáng và ẩm áp. Những người hàng xóm không ưa gì việc biểu lộ cảm xúc với những người bị đóng mác” không lương thiện” nhưng rồi bà tôi cũng làm những ánh mắt ấy bớt gay gắt dần. ”Vợ chồng cô Hoa có thể đã từng bị đồng tiền che mờ mắt. Họ làm việc xấu, họ cũng đã phải trả giá rồi, hơn nữa bây giờ người ta chẳng còn gì cả, muốn quay trở về sống cuộc sống bình thường, lương thiện, chẳng lẽ chúng ta từ chối họ ư?” - Có thể bà đã nghĩ như vậy đấy!
Mẹ con cô Hoa ở trong xóm tôi gần một năm, sau đó chuyển vào Nam để tiếp tục cuộc sống mới vì cô còn có người quen trong ấy. Cô định cho chị Tú đi học lại và kiếm một mối hàng để bán kiếm sống. Suốt thời gian ấy, bà cháu tôi vẫn thỉnh thoảng nhận được thư của mẹ con cô gửi về, nói nhớ cà bà tôi muối. Cũng hơn 1 năm sau đó, bà tôi bỗng dưng không còn khỏe nữa. Bà mất khi tôi học lớp 5.
***
Những gì bà tôi đã làm, những lời bà nói, cho dù hơn 10 năm trôi qua vẫn in sâu trong tâm trí tôi. Bây giờ tôi đã là một cô gái 17 tuổi, không thiếu những sai trái, bồng bột và vấp ngã nhưng chưa một phút nào trong lòng tôi quên bài học làm người đầu tiên ấy.
Sưu tầm
Khi ấy, tôi mới chập chững bước vào lớp 1 đầy ngây thơ và non nớt. Tôi hay ở cùng bà bởi bố mẹ thường vắng nhà luôn. Sau vụ khủng hoảng tài chính năm 97, cuộc sống các gia đình thêm phần khó khăn. Giá cả leo thang từng ngày, đồng tiền mất giá, cơm ăn, áo mặc trở thành nỗi lo thường trực trong mỗi nhà. Điều đó đã đẩy đưa những trụ cột phải căng mình tìm một kế sinh nhai, nuôi sống bản thân và cả một gia đình bé nhỏ. Trong đó có bố mẹ tôi. Cuộc sống quay cuồng trong những bon chen, toan tính và thời gian dường như cũng vì thế cuốn đi thật vội vàng. Mọi người đầu tắt mặt tối trong cái guồng quay cơm áo ấy, dường như không còn đủ thời gian để hỏi han, chuyện trò, thậm chí chỉ đơn giản là 1 câu chào. Xóm chợ nhà tôi nhiều người chuyển đến, chuyển đi vội vàng như cơn gió. Tôi tưởng tượng có khi hàng xóm sát vách chuyển đi người ta cũng chẳng để ý.
Một gia đình mới chuyển đến ở đối diện nhà tôi. Ngôi nhà họ ở chỉ rộng hơn chục m² với một cái gác xép thấp tè mà bà Thức đầu xóm mới sửa sang lại để cho thuê. Hai mẹ con: một người phụ nữ khá đầy đặn trạc ngoài 30 tuổi và một đứa con gái khoảng 14, 15 dọn đến theo kiểu du kích: rất bất ngờ với một ít đồ đạc, hành lý nhẹ nhàng. Họ sống khép kín như thế, không hỏi han ai, rất lặng lẽ đến lạ người. Rồi có lời ong tiếng ve, đồn đại về họ: ”buôn lậu, nghiện hút, tù tội” - những từ đủ khiến người ta khiếp đảm, tránh xa.
Một buổi chiều khi đi học về, tôi đã nhận thấy điều bất thường khi nhà cửa nghi ngút khói và xộc mùi thảo mộc. Tôi bước vào nhà và nhận ra ngay một người phụ nữ đang nằm chình ình giữa giường, co quắp và đầy mệt mỏi, không phải bà tôi, cũng không phải mẹ. Tôi dáo dác gọi, bà bước ra cùng với nồi lá xông to, nặng nề, vẫn cố nói thật nhỏ nhẹ: "Con nói khẽ cho cô ngủ, bà đánh gió cho cô rồi đi nấu ít cháo.” Tôi lạ lùng về người cô ấy, còn ngạc nhiên hơn khi từ trong bếp bước ra là một cô gái tôi không hề quen. Xưa nay chỉ có bà cháu tôi sống với nhau, ít có sự xuất hiện của người ngoài. Sau đó, qua những cái ngờ ngợ và lời bà tôi kể, tôi nhận ra đó là hai người hàng xóm đối diện. Người phụ nữ tên là Hoa (tôi gọi là cô Hoa), còn chị con gái tên là Tú, hơn tôi 5 tuổi. Trước đây họ sống cuộc sống khá đầy đủ về vật chất, vợ chồng cô Hoa đã lỡ lầm một lần, trót tham lam mà buôn lậu thuốc lá qua biên giới. Sau đó chồng cô nghiện, khi cô bắt đầu ở nhà trông nom chị Tú thì cũng là lúc chú càng mê mải lao vào con đường phạm pháp, cho đến ngày bị bắt. Cô Hoa may mắn thoát khỏi vòng tù tội nhưng tài sản cả nhà chẳng còn gì, chị Tú phải bỏ học giữa chừng và hai mẹ con cô dọn đến đây.
Đôi lúc tôi thắc mắc không hiểu tại sao bà lại có thể nhìn cuộc sống với con mắt khác mọi người đến thế. Những thứ người ta lạnh lùng, xa lánh, không tin, không chấp nhận thì bà lại nhìn nó thật ấm áp, thông cảm. Sau buổi chiều hôm ấy là liên tiếp những buổi chiều bà qua lại cánh cửa nhà đối diện, hôm thì bát canh, hôm bát cháo, hôm cũng chỉ là mấy quả cà. Tôi cảm thấy trong xóm bỗng tồn tại hai cuộc sống, bà dạy tôi nhìn nó bằng trái tim và tôi cảm nhận được cuộc sống giữa hai cánh cửa đối diện thật sáng và ẩm áp. Những người hàng xóm không ưa gì việc biểu lộ cảm xúc với những người bị đóng mác” không lương thiện” nhưng rồi bà tôi cũng làm những ánh mắt ấy bớt gay gắt dần. ”Vợ chồng cô Hoa có thể đã từng bị đồng tiền che mờ mắt. Họ làm việc xấu, họ cũng đã phải trả giá rồi, hơn nữa bây giờ người ta chẳng còn gì cả, muốn quay trở về sống cuộc sống bình thường, lương thiện, chẳng lẽ chúng ta từ chối họ ư?” - Có thể bà đã nghĩ như vậy đấy!
Mẹ con cô Hoa ở trong xóm tôi gần một năm, sau đó chuyển vào Nam để tiếp tục cuộc sống mới vì cô còn có người quen trong ấy. Cô định cho chị Tú đi học lại và kiếm một mối hàng để bán kiếm sống. Suốt thời gian ấy, bà cháu tôi vẫn thỉnh thoảng nhận được thư của mẹ con cô gửi về, nói nhớ cà bà tôi muối. Cũng hơn 1 năm sau đó, bà tôi bỗng dưng không còn khỏe nữa. Bà mất khi tôi học lớp 5.
***
Những gì bà tôi đã làm, những lời bà nói, cho dù hơn 10 năm trôi qua vẫn in sâu trong tâm trí tôi. Bây giờ tôi đã là một cô gái 17 tuổi, không thiếu những sai trái, bồng bột và vấp ngã nhưng chưa một phút nào trong lòng tôi quên bài học làm người đầu tiên ấy.
Sưu tầm