Nguyễn Khuyến

[Hàn Cát Nhi]

Đêm thu đứng trên núi trông






Mắt thu tám mặt xóm làng quanh,
Chót vót non cao đứng một mình
Gió nhẹ bóng trăng vờn khói bạc,
Mù quang chuôi đẩu gác mây xanh.
Một trời cảnh vật vàng tô vẻ,
Bốn mặt giang sơn ngọc chuốt hình.
Hòa với tiếng thu, sương thánh thót,
Âu Dương (1) phú ấy gợi bao tình

[Hàn Cát Nhi]

Mối cảm đêm thu






Bốn mặt non sông vắng lặng tờ,
Phòng văn tựa ghế ngắm gương nga.
Lá thu một chiếc bay trong gió,
Khêu gợi bao nhiêu nỗi nhớ nhà.

Hoàng Tạo dịch

[Hàn Cát Nhi]

Núi Tam Điệp (1)






Thanh Hoa sông núi đế vương xưa,
Gươm sách đường quen lại vẫn ta.
Phóng mắt đầu non Tam Điệp rõ,
Ngoảnh đầu dòng nước Cửu Long xa.
Xanh pha sườn núi màu cây lẫn,
Trắng lộn chân mây mặt bể mờ.
Những muốn ăn thề cùng suối đá.
Biết dâu suối đá có tin mà?

[Hàn Cát Nhi]

Núi Dục Thuý (1)






Non xanh muôn thuở xanh cao,
Mà tên Dục Thuý năm nào đặt ra?
Thành côi ngàn bậc trên xa,
Ngôi chùa ven núi nhô ra nửa dòng.
Tìm đâu Tuệ Viễn sư ông,
Bia am Thăng Phủ rêu phong vẫn còn.
Chim chiều đôi tiếng véo von,
Tình xưa gửi với nước non bóng tà!

Hoàng Tạo dịch

-----------------

1. Núi Dục Thuý: ở gần Ninh Bình, trên bờ sông Đáy.

[Hàn Cát Nhi]

Đền trên núi Dạ (1)






Chiến tranh tàn cuộc tự năm nào?
Lầu gác còn trơ lưng núi cao.
Thành ốc thịnh, suy cơ định trước,
Móng Rùa còn mất chuyện không đâu.
Mai đưa khách lạ, đàn công dạn,
Tùng gội mưa hôm, cái quạ rầu.
Vương bá ngàn thu đâu sự nghiệp?
Khói cây non Dạ một rừng sâu.

Hoàng Tạo dịch

----------------

1. Núi Dạ: tức là núi Mộ Dạ thuộc tỉnh Nghệ An.

[Hàn Cát Nhi]

Thạch Hãn Giang (1)






Khua ngang dòng Hãn một con chèo,
Lấp loáng non xa nhuộm nắng chiều.
Trách trận gió tây tung cát bụi,
Chẳng còn như trước nước trong veo.

Hoàng Tạo dịch

----------------

1. Sông Thạch Hãn thuộc Quảng Trị.

[Hàn Cát Nhi]

Chiều tối đi thuyền trên sông Thái






Cây chen mây biếc phủ trên lầu,
Bốn mặt quanh co mấy nhịp cầu,
Trời tối chuông vừa thưa thớt điểm,
Gió quay, chèo vẫn rộn ràng mau.
Bờ buông bóng trúc màu xanh biếc,
Chè uống bên sen chén ngạt ngào.
Ví được dốc bầu nghe điệu nhạc,
Thân này chí khác khách Bồng Châu.

Dương Xuân Đàm dịch

[Hàn Cát Nhi]

Lên núi Ngũ Hành lưu đề (1)






Ngũ Hành rực rỡ, ngất tầng cao,
Mặt biển non tiên chẳng khác nào.
Thỏ mọc ác tà vòng trước động,
Cồn dâng sóng vỗ rộn lưng đèo.
Trời quang, vách đá đầm hơi nước,
Đêm vắng, hồi chuông rớt ngọn triều.
Ngắm cảnh non sông kì tuyệt ấy,
Nợ đời bỗng chốc chẳng còn đeo.

Nguyễn Văn Khoa dịch

------------------

1. Núi Ngũ Hành: tỉnh Quảng Nam, sản xuất đá cẩm thạch rất quí. Đá đủ năm sắc nên gọi là Ngũ Hành.

[Hàn Cát Nhi]

Đêm xuân thương con thiêu thân






Giống lông cánh phận mình nho nhỏ,
Chết là yên, chết chỗ quang minh;
Phải chăng thảng thốt đã đành,
Mà trong dùng dắng xem tình dễ đâu.
Chữ tri năng trước sau giữ vẹn,
Thời buổi này chẳng bén lợi danh;
Đèn chong chừng cũng thương mình,
Thân tàn ra bụi lệ tình chưa khô.

Hoàng Tạo dịch

[Hàn Cát Nhi]

Cảm tác






Mười mấy năm qua, ấn với thao,
Thân này mong được đức vua yêu.
Việc nhiều hay ốm, đành hưu vậy,
Ngày một lần ăn, chửa nỗi nào.
Giúp nước, bạn bè còn lại đó,
Về nhà, con cháu chắc hiền đâu?
Từ đây ngất ngưởng ngồi nâng chén,
Lại sợ làm nhơ sử sách sao?

Đỗ Ngọc Toại dịch

[Hàn Cát Nhi]

Thơ say






Trổ tài muốn học Ông say,
Thì ba trăm chén dốc ngay cạn bầu.
Dãi phụ mây nổi, mưa rào,
Có khi trừng mắt gió gào, sấm vang.
Bắt kình, Lí Bạch cũng thường,
Hái hoa Bành Trạch (1), lòng chừng cũng ưa.
Thế gian say đã được chưa?
Không say, đời cũng bằng thừa kể chi!

Nguyễn Văn Tú dịch

[Hàn Cát Nhi]

Sau khi say






Năm chục xuân thu, nửa mẫu ao,
Trước song nằm khểnh thảnh thơi sao
Bùn sâu, mặt nước sen che kín,
Gió cuốn, ven đường cỏ lướt theo.
Câu vặt chi cần người khác thưởng,
Cảnh nhàn chỉ có rượu thêm hào.
Xuân tàn, mắt loá trông nào rõ,
Chỉ thấy lơ mơ ánh nắng chiều.