Cách nhận biết thực phẩm chứa formol
Ấn nhẹ vào cá, nếu thấy mềm mại thì nhiều khả năng cá không chứa formol. Nên chọn loại hãy còn mùi đặc trưng của cá, tốt nhất là mua cá còn tươi.
Sau đây là một số cách khác để bạn giảm nguy cơ mua phải thực phẩm chứa formol:
Đối với đậu phụ: Chọn đậu phụ bề mặt trơn và cứng tự nhiên. Ở một số nước châu Á, người dân được khuyên nên ăn đậu phụ ở dạng nước, còn gọi là đậu phụ Nhật Bản.
Đối với mì sợi: Không nên chọn những loại có màu "bắt mắt" (mì sợi tại một số quốc gia châu Á thường được nhuộm màu). Nên rửa thực phẩm cẩn thận dưới vòi nước vì formaldehyde tan trong nước.
7 lỗi trong vệ sinh chế biến món ăn
Hầu hết mọi người đều lo lắng về chuyện ngộ độc thực phẩm trừ khi do chính tay họ nấu. Tuy nhiên, gần 25% trường hợp ngộ độc thực phẩm là từ các bữa ăn tối tại gia đình và một số thói quen trong chế biến chính là thủ phạm.
1. Rửa tay trước khi nấu
Vâng, đây là một thói quen tốt nhưng nghiên cứu cho thấy bạn cần thường xuyên rửa tay trong suốt quá trình chế biến để tăng độ an toàn. Thử rửa tay mỗi lần bạn chuyển sang một loại thực phẩm mới như khi chuyển từ nhặt rau sang thái thịt. Sự “vi phạm” diễn ra một cách không chủ ý khi bạn đang làm việc này lại tiện tay làm luôn việc khác.
An toàn hơn: Hãy đếm đến 20 khi để tay dưới vòi nước chảy. Dùng xà phòng để tăng thêm khả năng diệt khuẩn.
2. Sau khi mua về, rửa thực phẩm càng sớm càng tốt
Thật là tuyệt khi các loại rau quả tươi ngon được rửa sạch sẽ, chuẩn bị sẵn sàng khi bạn bắt đầu nấu. Tuy nhiên, nếu rửa chúng trước khi cất chúng vào tủ lạnh, các loại mốc và vi khuẩn sẽ nhanh chóng phát triển trở lại sau đó nhờ hơi nước đọng lại trên rau củ. Vậy nên đúng nhất là rửa sạch thực phẩm trước khi nấu.
An toàn hơn: Hãy tách từng tàu bắp cải, từng lá xà lách bởi ở phần cuống lá luôn chứa rất nhiều vi khuẩn và đất cát. Nếu không thể rửa sạch, tốt nhất là cắt bỏ phần đó đi.
3. Chỉ “kỳ cọ” các loại quả ăn cả vỏ
Thực tế dù các loại quả không ăn được vỏ hoặc có vỏ cứng chẳng hạn như chuối hoặc dưa hấu đều có nguy cơ như các loại quả ăn cả vỏ bởi vi khuẩn trên bề mặt vỏ quả có thể bám vào dao và theo vào các lát quả thái mỏng. Vậy nên hãy dùng bàn chải “kỳ cọ” vỏ ngoài của tất cả các loại củ quả để đánh bật mọi bụi bặm, đất cát và vi khuẩn. Sau khi rửa, cần phải vệ sinh bàn chải sạch sẽ để tránh lây nhiễm vi khuẩn cho các lần rửa sau.
An toàn hơn: Cắt bỏ cuống, núm các loại rau quả như cà chua, dâu tây, cà tím… để vi khuẩn không có chỗ chú thân.
4. Dùng khăn lau dụng cụ nhà bếp
Việc dùng khăn lau là rất tốt trừ khi bạn quá thoải mái dùng chúng để lau khô bát, nhân tiện lau vài mảnh vụn khoai tây rồi lại lau khô thới... Chắc chắn, thay vì đảm bảo vệ sinh, bạn đang “nối giáo” cho các vi khuẩn mặc sức lan truyền. Dùng khăn riêng để lau khô tay và dùng giấy đa năng để lau thớt là cách làm an toàn nhất.
An toàn hơn: Bạn không bao giờ ăn thịt sống vì chúng chứa rất nhiều vi khuẩn? Chắc chắn rồi và vì vậy cũng không nên để thịt sống cạnh các thực phẩm khác, hãy để nó lên đĩa hoặc thớt để có thể rửa sạch các dụng cụ đựng, thái ngay sau đó.
5. Hâm nóng các món ăn bằng lò nướng hay lò vi sóng
Các vi khuẩn phát triển mạnh nhất khi thực phẩm ở trong khoảng nhiệt độ 5oC - 57oC. vậy nên khi đặt thực phẩm ở trên lò nướng thì trước khi ăn phải đu sôi trở lại. Mọi thực phẩm đều có thể gây hại, kể cả gạo, mỳ cũng có thể gây nguy hiểm cho tính mạng và sức khỏe con người. Đừng nghĩ rằng hâm nóng lại món ăn là đã toàn. Các chất độc trong thực phẩm có thể tồn tại rất lâu và sức nóng đôi khi không giải quyết được gì. Nguyên tắc số 1: Nếu người bạn yêu thương về muộn quá 2 tiếng so với bữa ăn thì hãy cho thực phẩm vào tủ lạnh và hâm nóng lại khi người đó trở về nhà.
An toàn hơn: Các thức ăn thừa cần được cất trong các hộp nhỏ có nắp đậy kín để thực phẩm nhanh được làm lạnh hơn. Không chồng quá nhiều hộp lên nhau trong tủ lạnh vì như thế hơi lạnh có thể không tới được và tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.
6. Để nhiệt độ tủ lạnh ở mức “lạnh”
Bạn nghĩ rằng nhiệt độ thấp sẽ làm sự phát triển của vi khuẩn chậm lại nhưng rõ ràng là bạn không thể biết chính xác nhiệt độ trong tủ lạnh là bao nhiêu 4 hay 5oC. Vậy nên tốt nhất là hãy mua một nhiệt kế gắn tường và kiểm tra nhiệt độ tủ lạnh 1 tháng/lần.
An toàn hơn: Mua một nhiệt kế để tủ lạnh và để nhiệt độ ở ngăn đá là -17oC.
7. Thịt nấu chín là khi không còn màu đỏ
Bạn nghĩ rằng như vậy là đảm bảo an toàn, vi khuẩn bị tiêu diệt hoàn toàn? Nghiên cứu tại ĐH bang Kansas (Mỹ) chỉ ra rằng mắt thường trong trường hợp này không thể cho cái nhìn chính xác – chỉ có nhiệt kế đo độ sôi mới là cách duy nhất cho bạn biết liệu thực phẩm bạn đun nấu có đạt nhiệt độ an toàn là từ 71oC trở lên hay không bởi thịt còn sống cũng vẫn có thể có màu hơi nâu.
An toàn hơn: Nếu nhiệt độ không đủ, bạn phải đun lâu hơn và nhớ rửa nhiệt kế thật sạch để còn dùng cho lần sau hoặc bạn muốn kiểm tra nhiệt độ của một món khác.
Bảo vệ bữa ăn không "vi khuẩn"
Nhiều khi chúng ta tỏ ra chủ quan với những đồ ăn thức uống xung quanh, nghiễm nhiên coi đó là một nguồn dinh dưỡng dồi dào mà không biết rằng có rất nhiều vi khuẩn gây bệnh đang “vo ve” quanh những miếng ăn ngon lành đó, điển hình như E.coli - vi khuẩn gây bệnh tiêu chảy cực kỳ nguy hiểm hay salmonella – vi khuẩn khiến cho thức ăn trở nên độc hại...
Dưới đây là một vài dấu hiệu bạn cần lưu tâm khi chuẩn bị bữa ăn cho gia đình, để bảo vệ khỏi những vi khuẩn có trong những bữa ăn thường ngày.
1. Mua sắm một cách tỉnh táo
Những điều cần lưu ý khi đi mua sắm tại các siêu thị - nơi mà mọi người thường coi là an toàn không còn có những điều nguy hiểm rình rập.
- Thịt gia cầm: Những vi khuẩn dễ tấn công miếng thịt gia cầm trắng nõn nà, ngon lành nằm trong bao nylon hút chân không là salmonella và campylobacter (vi khuẩn gây bệnh viêm ruột). Không dễ gì phân biệt được miếng thịt nào là của gia cầm bị nhiễm khuẩn và miếng thịt nào là của gia cầm khoẻ mạnh. Điều đầu tiên bạn có thể quan sát là nhiệt độ của gói thịt. Nếu như gói thịt đó không quá lạnh và bạn dễ dàng giữ trong lòng bàn tay một lúc lâu thì nên... sang ngay siêu thị khác vì nhiệt độ bảo quản không đủ đảm bảo! Thứ hai, đó là màu sắc của gói thịt. Thịt gà tươi mới thì có màu hơi nâu nâu còn khi thịt đã ngả màu hồng thì đó là vi khuẩn đã gây ra sự thay đổi hoá học bởi nhiệt độ bảo quản không đáp ứng yêu cầu. Mang về nhà, bạn cần tiếp tục bảo quản trong tủ lạnh nguyên gói chứ không nên gỡ ra khỏi bao.
- Thịt bò: Nguy cơ từ thịt bò “bẩn” là những vi khuẩn mang tên: staphylococcus aureus (chủng tụ cầu vàng – nguyên nhân gây ngộ độc thực phẩm cấp tính), listerria monocytogenes (vi khuẩn gây bệnh đường ruột và có thể dẫn đến những bệnh nguy hiểm khác), và E.coli. Việc đầu tiên để tránh những miếng thịt bò nhiễm khuẩn là chỉ chọn loại đã được chiếu xạ. Việc chiếu xạ có tác dụng diệt khuẩn mà không làm ảnh hưởng đến chất lượng của thực phẩm. Khi mua thịt bò, bạn hãy tính toán thời điểm bạn sẽ sử dụng miếng thịt bò và trừ hao bớt số ngày ghi trên phần “hạn sử dụng” (exp date) để đảm bảo độ an toàn. Việc kiểm tra màu sắc của miếng thịt cũng rất quan trọng – với màu đỏ tươi, bạn đang có trong tay một miếng thịt tươi ngon và đừng tham rẻ mà mua miếng thịt to hơn nhưng đã xuất hiện một vài vệt xám.
- Thực phẩm loại giáp xác (sò, ngao, cua, tôm): Vi khuẩn Vibrio vulnificus – nguy hiểm đối với những người có hệ miễn dịch kém, thường được có trong những loài thủy sản như sò, ngao, cua hay hàu sống... Nếu người chấp nhận ăn những con hàu tươi sống tại các nhà hàng thì họ đang đặt cược “một mất một còn” sức khoẻ của mình với sự liều lĩnh ấy... Cho dù thế nào đi nữa, bạn cũng không được mất cảnh giác trước những món ăn tươi sống như hàu tươi hay kể cả món sushi với những rủi ro khó tránh khỏi.
- Hải sản: Với những món hải sản, chúng ta luôn phải tách biệt những phần đã nấu chín và những phần còn sống hạn chế tối thiểu sự “trao đổi” những vi khuẩn có trong phần thức ăn chưa nấu với những món đã nấu chín. Chọn những con cá đông lạnh được xếp thẳng bụng xuống trong thùng, không lấy những con cá bị nằm nghiêng một bên vì lúc đó diện tích bề mặt bị vi khuẩn tấn công đã “được” mở rộng khi đá tan và nước bên trong cá bắt đầu chảy ra. Da cá phải còn sáng bóng thì mới là cá tươi và ngon, loại bỏ những con cá có màu da đục và xỉn. Cách kiểm tra nhanh gọn và hiệu quả nhất là khi bóp cho miệng cá mở ra, thì miệng phải mở rộng thì cá mới ngon và tươi.
- Sữa tươi chưa tiệt trùng: Sữa tươi vắt trực tiếp có thể chứa vi khuẩn E.coli nên bạn chỉ sử dụng sữa đã qua xử lý. Mặc dù đã có một vài thông tin nói về những lợi ích mà sữa tươi tiệt trùng có thể mang đến nhưng không thể vì thế mà “liều” với sức khoẻ của mình được.
- Trứng: Kiểm tra hạn sử dụng của trứng trên vỏ ngoài cùng (bắt buộc phải đóng dấu ngay trên vỏ trứng), sau đó xem xét từng quả xem có quả nào rạn nứt không. Có những cửa hàng bán loại trứng đã được diệt khuẩn tiệt trùng để diệt tận gốc sự tồn tại của vi khuẩn salmonella tuy nhiên những quả trứng này có giá đắt gấp rưỡi những quả trứng thông thường.
- Hoa quả: Bỏ qua những quả bị bầm dập vì các loại vi khuẩn salmonella và E.coli dễ xâm nhập vào những loại hoả quả có vết. Nếu như bạn muốn mua những hoa quả được cắt gọt sẵn tại quầy thì hãy đảm bảo chúng được bảo quản lạnh. Tuy vậy, không phải lúc nào những loại hoa quả cắt gọt sẵn cũng đảm bảo vì những miếng trên cùng nhiều khi không được làm lạnh đủ, tạo điều kiện cho vi khuẩn xuất hiện dưới lớp giấy nylon bọc ngoài. Vì thế hãy chọn những hộp hoa quả cắt gọt sẵn đã được làm lạnh từ “ngọn” trở xuống.
2. Vạch ra các “chiến tuyến”
Không cần phải nói quá nhiều về việc nên phân chia rành mạch giữa thịt tươi sống với những thực phẩm ăn ngay. Thực tế đã có rất nhiều trường hợp ngộ độc thức ăn chỉ vì sơ xẩy rất nhỏ trong những lúc nấu nướng nhưng hậu quả lại khôn lường.
- Bàn bếp: Nếu như miếng thịt bỗng dưng nhỏ ra một giọt nước lên bàn bếp thì đừng nhanh nhảu lấy miếng bọt rửa bát ra để thấm. Bạn sẽ chỉ càng tạo điều kiện cho các vi khuẩn sinh sôi nảy nở và còn nguy hiểm hơn khi sau khi lau chùi mà bạn quên rửa tay. Hãy cho miếng bọt ướt vào lò vi sóng và “quay” 2 phút, sau đó hãy đem dùng. Còn nếu không hãy lau trước bằng giấy sau đó dùng dung dịch tẩy rửa (và dĩ nhiên phải đạt tiêu chuẩn vô hại với thực phẩm và người sử dụng) để lau lại một lần nữa bằng giấy sạch. Không quên rửa tay sau khi lau chùi bàn bếp.
- Tủ lạnh: Rất đơn giản, hãy đặt những miếng thịt vào trong một cái đĩa lòng sâu để đề phòng “nước thịt” chảy xuống những món ăn khác. Tốt nhất là bọc lại bằng một lớp nylon và đặt xuống ngăn dưới cùng tủ lạnh!
- Thớt: Có thể ví mặt thớt như những ngã tư lúc tắc đường vào giờ cao điểm với vô vàn những vi khuẩn “qua lại”. Không bao giờ cắt rau, củ, quả chung thớt với thịt, cá... các loại vi khuẩn sẽ lây lan nhanh chóng. Nếu không dùng 2 loại thớt riêng, chúng ta có thể đánh dấu một mặt chuyên cắt rau, củ, quả còn một mặt chuyên thái thịt cá để tách bạch hẳn hai loại này. Tuy nhiên, cho dù đã đánh dấu tách bạch hai mặt thớt nhưng vẫn luôn nhớ phải rửa sạch thớt sau khi sử dụng nhất là sau khi thái thịt, cá. Dùng nước rửa đậm đặc hoặc có thể cọ rửa bằng nước nóng. Khi mặt thớt đã chằng chịt những vết dao thì bạn cần thay một chiếc thớt mới.
3. Xử lý nhiệt
Hãy lưu ý rằng, trong môi trường ấm và chưa đủ nóng, thì vi khuẩn vẫn tồn tại và sinh sôi nảy nở trừ khi nhiệt độ phải thật sự cao thì thức ăn mới chín và vi khuẩn mới bị tiêu diệt triệt để.
- Hoa quả và rau: Những loại hoa quả nhất thiết phải được rửa thật sạch trước khi ăn. Rửa dưới vòi nước đang chảy và rổ đựng cũng phải đảm bảo vệ sinh. Với những loại hoa quả như dưa hấu, dưa chuột, và các loại quả cứng khác thì có thể dùng bàn chải lông mềm để cọ sạch dưới nước. Kể cả khi bạn sẽ gọt vỏ khi ăn hoa quả thì cũng phải rửa thật kỹ vì khi cắt gọt, vi khuẩn từ vỏ quả sẽ rất dễ dàng “đi” từ vỏ vào bên trong. Đối với những chùm quả mọng như nho, ăn đến đâu rửa đến đấy chứ không rửa hết cả chùm. Bởi sau khi rửa mà để lâu không ăn thì những loại quả này sẽ nhanh bị thối hơn rất nhiều.
- Thịt gia cầm (gà, vịt, ngan, ngỗng): Đảm bảo duy trì nhiệt độ nấu các món ăn với thịt gia cầm trên 80 độ C. Trở miếng thịt đều tay, đảm bảo toàn bộ miếng thịt từ trong ra ngoài đều đã được chín kỹ đạt nhiệt độ yêu cầu.
- Thịt bò: Để có món thịt bò ngon và chín kỹ, cần đảm bảo nhiệt độ khi nấu trên 70 độ C đối với món bò xay; còn thịt bò để nướng và dùng cho món bít -tết thì có thể vào khoảng 63 độ C.
- Động vật giáp xác (sò, ngao, cua, tôm): Phải luộc trong nước sôi từ 3 đến 5 phút để loại bỏ “những vị khách không mời” và đảm bảo an toàn cho bữa ăn. Món tôm hùm sau khi rã đông cần hơ trên lửa (cách khoảng 10 cm) từ 3 đến 15 phút tùy thuộc vào độ lớn của tôm.
- Trứng: Khi đập trứng, lòng trắng của “trứng sạch” có đặc điểm là đặc và dính. Nếu khi đập trứng mà quả trứng đó có lòng trắng và lòng đỏ đều lỏng thì đừng chần chừ mà hãy bỏ ngay đi. Trứng vẫn còn hạn sử dụng cũng cần nấu chín cho đến khi lồng đỏ rắn lại mới đảm bảo. Chú ý món trứng bác không nên để ở trạng thái quá “lỏng”.
4. Bảng xếp hạng tốt nhất cho sức khoẻ
Tác dụng của hoa quả và rau xanh trong việc giảm khả năng mắc các bệnh ác tính như ung thư, tim mạch là khỏi phải bàn cãi. Tuy ngày nay, thuốc trừ sâu, các loại hoá chất bảo quản làm cho hoa quả không còn là nguồn thức ăn an toàn nữa thì chúng vẫn là một phần không thể thiếu trong thực đơn hàng ngày. Dưới đây là bảng xếp hạng các loại hoa quả cũng như những biện pháp có tác dụng chống ung thư tốt nhất, đa số đều rất quen thuộc với chúng ta hằng ngày.
5. Top các loại rau chống ung thư hiệu quả nhất
Bông cải xanh, cải bruxen, bắp cải, cà rốt, xúp lơ, cà, quả đậu, cải xoăn, hành, tiêu, ớt, củ cải, đậu tương, bí, khoai lang, cà chua, khoai mỡ, củ từ.
6. Top các loại quả chống ung thư hiệu quả nhất
Mơ, việt quất, bưởi, nho, chanh, xoài, cam, đu đủ, đào, hồng vàng, dâu tây, quýt.
7. Top những biện pháp giúp ngăn ngừa ung thư hiệu quả nhất
Giảm stress, giảm béo (chất béo trong thức ăn), lượng chất béo tối đa trong ngày giảm xuống còn 20% tổng calo và tối đa 10% là chất béo bão hoà, tăng lượng chất xơ lên 25 – 35mg/ngày, tăng cường tập thể dục, ăn nhiều rau và hoa quả tươi, nhiều thức ăn có betacarotene, vitamin C và E, hạn chế ăn thịt và tích cực ăn cá, hải sản và đậu tương, ăn thức ăn giàu canxi, nếu uống thuốc bổ hãy uống theo liều lượng: vitamin C 500 mg, canxi 500 mg, hạt lanh 30 mg, selen 10 mcg, vitamin E 200 IU/ngày.
Cách rửa và khử trùng rau quả
Dưới đây là một phương pháp hóa học để khử độc rau quả:
- Lấy một lượng thuốc tiêu độc potassium perinanganate pha vào một chậu nước sạch để nước có màu hồng rồi ngâm hoa quả ở dung dịch đó khoảng 10 – 15 phút, vớt ra rửa qua lại bằng nước sạch, nước đun sôi để nguội càng tốt là có thể ăn được.
- Hoặc cho dung dịch oxycil theo tỉ lệ 0,1 – 0,2ml vào 1 lít nước sạch rồi ngâm hoa quả vào dung dịch này 2-5 phút. Loại dung dịch này không độc, không kích thích, không có mùi lạ đồng thời hiệu quả khử khuẩn tốt.
- Tuy nhiên, nếu không có những dung dịch trên, bạn có thể rửa sạch rồi ngâm vào nước muối loãng cũng được. Nếu là hoa quả sạch (không bảo quản hoặc ủ bằng hóa chất) thì chỉ cần rửa bằng nước sạch là dùng được.:fi:
