TruyỆn CỔ Grim

Ả Grêten thông minh

Ngày xưa có một cô ả nấu bếp tên là Grêten. Ả thường đi giày gót đỏ khi dạo chơi. Ả ngó đông ngó tây, thích chí nghĩ bụng mình cũng vào loại xinh đấy chứ. Về đến nhà, ả cao hứng uống ngụm rượu vang; Ả nếm tất cả những món ăn ngon nhất ả đã nấu, nếm đến no nê. Ả nói:
"Người nấu bếp là phải biết món ăn mình nấu vị ra sao chứ!".
Một hôm ông chủ bảo ả:
- Grêten này, tối nay nhà có khách mày hãy thịt hai con gà mái, mà nấu cho ngon nhé! - Thưa ông, xin ông hãy để cháu lo - Grêten trả lời.
Ả giết hại con gà mái, nhúng nước sôi, làm lông, xiên vào xiên, đến chiều thì mang quay trên lửa. Gà vàng dần và đã vàng rộm đều mà khách vẫn chưa đến, Grêten thưa với chủ:
- Thưa ông, nếu khách chưa đến thì cháu phải nhấc con gà ra khỏi lửa. Thật là đáng tiếc. Gà vừa chín tới, tí nữa ăn ngay thì ngọt thật.
Chủ nói:
- Thôi để tao chạy đi gọi khách ngay! Chủ vừa quay lưng đi thì Grêten nhấc gà ra khỏi lửa và nghĩ:
"Đứng gần lửa mãi vừa nóng vừa khát. Biết bao giờ khách mới đến?
Trong khi chờ, mình phải xuống hầm uống ngụm rượu vang đã". Ả chạy xuống hầm, lấy một cái vò rượu rồi nói:
"Lạy chúa phù hộ cho con" rồi uống một hơi dài. "Rượu đã chảy là chảy mạnh, ả nói, khó mà ngừng được". Ả lại uống tiếp một cách thoải mái. Ả lại chạy lên bếp, đặt gà lên lửa, phết bơ và vui vẻ quay cái xiên. Gà quay thơm điếc mũi. Ả nghĩ bụng hãy còn thiếu cái gì đó, phải nếm xem sao. Ả nhúng ngón tay vào nước xốt, liếm và nói:
"Ồ! Nhưng con gà mái này ngon tuyệt! Không ăn ngay thì thật là có tội, thật đáng xấu hổ!".
Ả chạy ra cửa sổ nhìn xem ông chủ và khách đã về chưa.
Nhưng ả chẳng thấy ai cả. Ả lại quay về với những con gà và nghĩ:
"Một cánh bị cháy, tốt nhất là chặt đi". Ả chặt cái cánh và ăn ngon lành. Ăn xong một cánh, ả tự bảo:
"Mình phải chặt nốt cái cánh kia đi, nếu không ông chủ về thấy có gì thiếu". Ả xơi cả cái cánh, rồi ra cửa sổ xem chủ về chưa nhưng không thấy ai! Ai mà biết được ông ấy chợt nghĩ ra cái gì! không thấy bọn họ trở về, có thể là đi đâu đấy.
Ả nói:
"Này Grêten ạ, việc gì phải thắc mắc! Khi bắt đầu ăn con gà thì hãy uống nữa đi và chén nốt đi! Sau đó thì sẽ yên tâm. Tại sao lại phí của giời thế!". Ả lại chạy xuống hầm, uống ra trò, rồi lại chén nốt con gà một cách vui vẻ.
Thế là ăn hết sạch một con gà. Chủ thì vẫn chưa về. Grêten liếc nhìn con gà thứ hai và nói:
"Phải cho con này đi theo con kia thôi, không thể tách chúng ra được. Đối xử với con kia thế nào thì hẳn là đối xử với con này cũng phải thế. Mình cho là nếu có uống thêm một chút, thì cũng chẳng hại gì". Ả lại phấn khởi uống, con gà thứ hai cũng chạy theo con thứ nhất.
Khi ả đang ăn ngon lành thì ông chủ về - "Nhanh lên, Grêten! Ông gọi to khách đến ngay bây giờ đấy" - "Thưa vâng, Grêten trả lời, xong ngay đây ạ". Ông chủ đến bàn ăn xem sắp xếp đã đủ chưa.
Ông mang con dao để cắt thịt đi mài.
Đúng lúc đó, khách gõ cửa khe khẽ, lịch sự. Grêten ra cửa, thấy khách thì đưa ngón tay lên môi ra hiệu và nói:
"Khéo chứ! Khéo chứ! Ông hãy mau chạy ngay đi! Nếu chủ tôi trông thấy ông thì nguy cho ông đấy. Chủ tôi mời ông đến ăn nhưng cốt để xẻo đôi tai ông đấy. Ông có nghe thấy tiếng mài dao không?" Khách nghe quả là đúng có tiếng mài dao, vội ba chân bốn cẳng chạy xuống cầu thang. Grêten lúc đó cũng vội chạy lên chỗ ông chủ mồm loa mép giải:
"Ông ơi, khách của ông sao mà quí hóa thế!" "Ô mày nói gì lạ vậy, Grêten?" - "Ông ta cướp của cháu hai con gà đặt trên đĩa rồi biến đi" - "Tệ quá! Ông chủ nói, tiếc rẻ hai con gà ngon - ít ra thì ông ta cũng phải để lại một con cho mình chứ!".
Ông gọi to mời khách trở lại, nhưng khách giả đò không nghe thấy. Ông liền chạy theo khách, dao hãy còn cầm ở tay và réo:
"Một thôi! Một thôi!" ý nói là khách ít ra cũng phải để lại một con gà.
Nhưng khách lại hiểu là chủ đòi một cái tai, nên chạy lao như gió, để mong giữ được cả hai tai nguyên vẹn về nhà.
Câu chuyện đã cho thấy sự khôn khéo của người ở và gây cười cho người đọc. Nói lên quan hệ giữa chủ và tớ - Ông chủ kém thông minh thường bị người ở khôn ngoan lừa.


Anh chàng đánh trống

Một buổi tối, chàng đánh trống trẻ tuổi đi một mình giữa cánh đồng. Tới bên một cái hồ, anh thấy trên bờ ba chiếc áo trắng của ai vứt đó. Anh khen:
"Vải đẹp quá!". Rồi nhét luôn một chiếc vào túi.
Về nhà, anh cũng quên khuấy mất câu chuyện nhặt được của rơi.
Anh lên giường nằm, sắp ngủ chợt nghe như có tiếng người gọi tên mình. Anh lắng nghe thì quả có tiếng gọi rất khẽ:
"Anh đánh trống ơi, anh đánh trống ơi, dậy đi thôi". Đêm tối quá, anh không nhìn thấy rõ người nhưng anh thấy rõ một cái bóng cứ lơ lửng trước giường anh nằm.
Anh hỏi:
- Mày muốn g´?
Tiếng người đáp:
- Trả lại cho tôi cái áo, cái áo anh đã lấy của tôi ở bờ hồ tối nay ấy.
Anh đánh trống nói:
- Được, ta sẽ trả, song mày phải cho ta biết mày là ai đã.
"Trời!", tiếng người đáp. "Tôi là con gái một ông vua hùng cường. Chẳng may tôi sa vào tay một mụ phù thủy và bị nó đầy lên ngọn núi Thủy tinh. Ngày nào ba chị em tôi cũng xuống hồ tắm.
Hôm nay vì mất áo, tôi không về được nữa. Các chị đã bay đi cả rồi, riêng tôi phải ở lại. Tôi van anh, anh hãy trả lại áo cho tôi".
Anh đánh trống nói:
"Cứ yên chí, cô bé đáng thương ơi, tôi sẵn lòng trả lại áo cho cô".
Anh rút túi lấy áo trả lại cho người đứng trong bóng tối. Người con gái vội cầm lấy định đi ngay.
Anh gọi cô ta lại:
- Hãy khoan đã, may ra tôi có thể giúp cô chăng?
- Muốn giúp tôi thì chỉ có cách là anh lên ngọn núi Thủy tinh mà cửu tôi thoát khỏi phép thuật của mụ phù thủy. Nhưng anh lên núi làm sao nổi, dù anh có lọt vào sát tới chân núi, anh vẫn không thể lên được.
Anh đánh trống nói:
- Tôi thương cô và tôi không sợ gì hết. Nhưng tôi không biết đường đi.
Người con gái đáp:
- Đường đi qua một khu rừng lớn. Trong rừng có bọn khổng lồ ăn thịt người, tôi chỉ được phép nói với anh thế thôi. Nói xong cô gái biến mất.
Sớm hôm sau, trời vừa rạng sáng, anh đánh trống lên đường, đeo trống đi thẳng vào rừng không chút sợ hãi. Đi được một lát mà vẫn chưa thấy tên khổng lồ nào, anh nghĩ bụng:
"Phải đánh thức cái bọn ngủ trưa này dậy". Anh bèn xoay trống ra phía trước, khua vang một hồi, khiến chim chóc trên cây đều xao xác bay đi.
Chỉ một lát sau, thấy một tên khổng lồ nằm ngủ trong bụi cỏ nhỏm dậy. Hắn đứng cao lênh khênh như một cây thông.
Hắn thét:
- Thằng nhóc kia, mày làm gì mà khua ầm lên, làm mất giấc ngủ ngon.
Anh đáp:
- Ta đánh trống để chỉ đường cho hàng vạn người còn đi sau ta và sắp kéo cả đến đây bây giờ.
Tên khổng lồ nói:
- Ui chao, tao sẽ giẫm chết bọn mày như giẫm chết đàn kiến ấy.
Anh đánh trống tiếp lời:
- Mày tưởng mày chống cự nổi họ à? Mày cúi xuống định chộp một người thì người đó lập tức nhảy đi và ẩn nấp ngay. Nhưng đợi lúc mày đi nằm, ngủ lại rồi, từ khắp các bờ bụi, họ mới kéo ra và trèo lên người mày. Người nào cũng có một cây búa sắt giấu trong thắt lưng, họ sẽ đập vỡ sọ mày ra.
Tên khổng lồ thấy ngài ngại. Hắn nghĩ bụng:
"Mình mà dây với lũ ranh ma này, kéo lại bị hại. Sói và gấu, ta bóp cổ chết tươi ngay, nhưng cái đám sâu đất này thì khó chơi đây.
Hắn nói:
- Nghe này, thằng nhóc, mày hãy cút đi, ta hứa từ nay về sau không đụng đến mày và đồng bọn của mày. Và nếu như mày muốn gì nữa thì cứ nói, ta sẵn sàng làm mày vui lòng.
Anh đánh trống nói:
- Chân mày dài, mày có thể chạy nhanh hơn tao, mày hãy đem ta lên ngọn núi Thủy tinh. Ta sẽ ra hiệu cho người của ta rút đi thì mày được yên ổn.
Tên khổng lồ nói:
- Lại đây, giống sâu bọ kia, leo lên vai ta mà ngồi, ta sẽ đem mày lên đó.
Tên khổng lồ nhấc anh lên. Ngồi yên trên đó rồi, anh lại bắt đầu khua trống rộn lên một hồi. Tên khổng lồ nghĩ bụng:
"Có lẽ nó đang làm hiệu cho bọn kia rút".
Đi được một quãng thì gặp một tên khổng lồ nữa. Hắn nhấc luôn anh đánh trống khỏi vai tên kia và mắc anh vào một khuy áo.
Anh đánh trống vội bám vào cái khuy, to bằng cái chậu sành ngồi chắc ở đó, ngó nhìn xung quanh, có vẻ rất thích thú. Lại gặp một tên thứ ba, tên này lôi anh ra khỏi cái lỗ khuy áo và giắt anh lên vành mũ của hắn. Anh đánh trống ngồi rập rình trên đó, nhìn qua các ngọn cây, thấy tít tắp phía xa xanh biếc có một trái núi. Anh nghĩ bụng:
"Chắc là ngọn núi Thủy tinh". Mà cũng đúng thế thật.
Tên khổng lồ chỉ đi có vài bước nữa là tới sát bên chân núi, hắn đặt anh xuống đất. Anh đánh trống đòi hắn đưa luôn anh lên đỉnh núi, song hắn lắc đầu nói lẩm bẩm câu gì trong miệng rồi quay vào rừng.
Trước mặt anh chàng đánh trống đáng thương là một trái núi cao ngất, đến bằng ba trái núi thường xếp chồng lên nhau. Sườn núi láng như gương, không còn biết trèo lên bằng cách nào cho được. Anh cốâ trèo lên nhưng vô hiệu, lần nào cũng bị tuột. Anh nghĩ bụng:
"Ước gì lúc này mình là chim". Nhưng ước suông nào được ích g´, cành vẫn không thấy mọc. Giữa lúc anh đứng ngây ra chưa biết làm gì bỗng cách đấy không xa lắm có hai người đang cãi nhau rất hăng. Anh đi lại phía họ thì thấy họ đang tranh nhau một cái yên ngựa vứt trên mặt đất, người nào cũng muốn lấy cái yên đó.
Anh nói:
- Các anh mới ngốc làm sao, ngựa chẳng có, giành giật nhau cái yên để làm g´?
Một người đáp:
- Tranh nhau cái yên đó là có lý do, ai ngồi lên yên muốn đi đâu cũng được. Dù muốn đến tận cùng thế giới thì cũng chỉ nói một câu là sẽ tới ngay trong nháy mắt. Yên vốn là của chung chúng tôi, bữa nay đến lượt tôi cưỡi song gã nay lại không chịu.
Anh đánh trống nói:
- Được để tôi phân xử cho.
Anh đi một quãng và cắm một cái gậy trắng xuống đất. Đoạn anh quay lại bảo:
- Giờ hai người cứ nhằm cái đích kia mà chạy, ai đến trước thì người đó sẽ được ngồi trước.
Hai người thì nhau chạy, song họ mới chạy được vài bước thì anh đánh trống đã nhảy tót lên yên ngựa. Anh ước được lên ngọn núi Thủy tinh, tức thì chưa kịp trở bàn tay, anh đã ở trên đó rồi.
Trên núi có một chỗ đất bằng. Ở đó có một ngôi nhà xây bằng đá đã cũ. Trước cửa có một cái ao cá lớn, phía sau là rừng rậm. Anh chẳng thấy người nào, vật nào cả. Khung cảnh yên lặng, chỉ có tiếng gió thổi vi vu trên ngọn cây và mây lững lờ trôi qua sát ngay trên đầu.
Anh bước tới gõ cửa. Gõ đến lần thứ ba thì thấy một mụ già ra mở cửa. Mặt mụ đen xạm, đôi mắt đỏ ngầu. Mụ mang một cặp kính trên cái sống mũi dài thườn thượt, ngó anh trừng trừng và hỏi anh muốn gì. Anh đáp:
- Cho tôi vào ăn và ngủ nhờ Mụ già nói:
- Được, nếu người chịu làm cho ta ba việc.
Anh đáp:
- Được thôi, tôi chẳng ngại việc gì hết, dù là việc nặng nhọc.
Mụ già cho anh vào, cho anh ăn và tối hôm đó xếp cho anh một cái giường rất êm.
Sớm hôm sau, đợi anh đã ngủ no mắt rồi, mụ mới rút từng ngón tay khẳng khiu của mụ ra một cái đê khâu đưa cho anh và bảo:
- Giờ ngươi đi làm đi, ngươi hãy cầm lấy cái đê này tát cạn ao trước nhà cho ta, hẹn đến tối phải xong, và cá dưới nước đã bắt hết lên phải xếp theo từng giống cá và tùy theo cỡ lớn nhỏ.
Anh đánh trống nói:
- Thật là một việc hiếm có.
Nhưng anh vẫn cứ ra ao và bắt đầu tát nước. Anh tát suốt sáng, nhưng với một đê khâu bé tẹo, sao tát cạn nổi một lượng nước lớn như vậy, dù có dài đến ngàn năm đi nữa?
Đến giữa trưa, anh tự nhủ:
- Thế là toi công, làm cũng như không làm.
Anh dừng tay rồi xuống. Vừa khi ấy, một người con gái từ trong nhà đi ra, xách một làn thức ăn đưa cho anh và hỏi:
- Anh ngồi thừ ra đấy trông buồn quá, có điều gì thế?
Anh ngước nhìn thấy người con gái thật là tuyệt đẹp. Anh nói:
- Chà, mới việc thứ nhất đã làm chưa xong, không biết rồi những việc khác sẽ ra thế nào? Tôi đi tìm một nàng công chúa ở đâu trong này song không thấy; tôi muốn đi nữa đây.
Người con gái bảo :
- Cứ ở đây, tôi sẽ giúp anh làm việc khó khăn này. Anh mệt rồi, hãy tạm ngả đầu vào lòng tôi đây mà ngủ. Lúc nào anh trở dậy, việc cũng sẽ vừa xong.
Anh đánh trống không đợi mời đến lần thứ hai. Anh nhắm mắt thì người con gái xoay chiếc nhẫn thầm nói:
- Nước lên đi, cá ra đi.
Tức thì nước lên hơi như sương trắng và cùng mây trôi đi. Cá quẫy lên, nhảy cả lên bờ nằm cạnh nhau xếp theo loại và theo cỡ lớn nhỏ.
Đến khi tỉnh dậy, anh đánh trống ngạc nhiên thấy mọi việc đã đâu vào đấy. Nhưng người con gái bảo:
- Có một con cá không nằm cùng với đồng loại của nó, mà lại nằm riêng một mình. Chiều tối, mụ già đến, thấy mọi việc đã xong như ý mụ muốn, thế nào mụ cũng hỏi:
"Tại sao có một con cá này?".
Khi ấy anh hãy ném ngay con cá vào mặt mụ mà nói:
"Để phần mày đấy, con mụ phù thủy già ạ".
Chiều tối, mụ già đến. Mụ vừa dứt lời hỏi, anh đánh trống ném ngay con cá vào mặt mụ. Mụ cứ lờ đi như không có việc gì xảy ra, chẳng nói một câu, nhưng mụ nhìn anh một cách rất nham hiểm.
Sớm hôm sau, mụ bảo:
- Việc hôm qua dễ quá, ta phải giao cho mày một việc nặng hơn. Bữa nay, mày phá cho cả khu rừng ngoài khi, phải bổ cây thành củi, bổ xong phải xếp thành từ thước một và cũng hạn cho đến chiều tối phải xong.
Mụ đưa cho anh một cây rìu, một con dao rựa với hai con nêm.
Nhưng lưỡi rìu lại bằng chì, con dao với nêm đều bằng sắt tây. Anh vừa bắt tay vào việc, rìu đã bị quằn lưỡi, rựa và nêm đều bẹp rúm.
Anh không còn biết xoay xở ra sao.
Nhưng đến trưa, người con gái hôm trước lại đem thức ăn tới cho anh. Cô an ủi anh:
- Anh ngả đầu vào lòng tôi mà ngủ đi, khi nào anh tỉnh dậy, mọi việc sẽ xong cả.
Người con gái lại xoay chiếc nhẫn thần. Trong nháy mắt cả rừng chuyển mình răng rắc, rồi sập xuống, từng cây gỗ cứ tự tách ra thành củi, rồi những thanh củi nhỏ lại tự xếp thành từng thước.
Dường như có những người khổng lồ vô hình nào đã làm việc đó.
Lúc anh thức giấc, người con gái bảo:
- Anh thấy không, gỗ đã được bổ và xếp thành đống rồi. Chỉ còn mỗi một cành. Chiều nay mụ già có tới hỏi sao còn sót thì anh lấy cành cây quật cho mụ một cái mà bảo:
"Để phần cho mày đó, mụ phù thủy ạ".
Mụ già đến, mụ nói:
- Thấy không, việc thật là quá dễ. Nhưng còn cái cành kia để cho ai đó?
Anh đáp:
- Để cho mày đó, mụ phù thủy ạ.
Rồi anh quất cho mụ một roi. Nhưng mụ vẫn cứ lờ đi như không có gì xẩy ra. Mụ chỉ cười mỉa mai và bảo - Sớm mai mày phải đem hết gỗ chất lại thành một đống, nhóm lửa đốt đi cho ta.
Trời vừa sáng thì anh thức giấc và bắt đầu di chuyển gỗ.
Nhưng chỉ có một mình anh thì làm sao chuyển nổi được cả một rừng gỗ. Công việc cứ ´ ạch mãi. Nhưng người con gái không bỏ anh trong lúc khó khăn. Buổi trưa, cô đem thức ăn đến cho anh. Ăn xong, anh lại ngả đầu vào lòng cô mà ngủ.
Lúc anh tỉnh dậy thì cả đống gỗ đã đỏ rực lửa, ngọn lửa liếm đến tận trời xanh. Người con gái nói:
- Anh ạ, lát nữa con mụ đến, thế nào nó cũng sẽ bắt anh làm nhiều thứ, nó bảo gì anh cứ nhận, đừng sợ, nó không làm gì được anh đâu. Anh mà sợ thì lửa sẽ bắt vào người anh và thiêu anh ra tro tức khắc. Cuối cùng, khi anh đã làm xong mọi việc rồi, anh hãy ôm luôn cả con mụ quẳng nó vào đống lửa.
Người con gái đi được một lúc thì mụ già rón rén tới. Mụ kêu:
- Chà, rét quá, nhưng đống lửa cháy to cũng làm ấm được nắm xương già; ta thấy dễ chịu quá. Nhưng còn khúc gỗ không cháy kia kìa, mày hãy khuân ra đây cho ta. Mày làm xong được nốt việc này, ta cho mày tự do muốn đi đâu thì đi. Cứ nhanh nhẹn mà bước vào đi.
Anh đánh trống không nghĩ ngợi lâu, nhảy luôn vào giữa đống lửa, nhưng lửa không đụng gì đến anh, cũng không thiêu mất một sợi tóc của anh. Anh khuân khúc gỗ ra, đặt xuống.
Khúc gỗ vừa chạm mặt đất thì biến thành người con gái đẹp đã từng giúp anh qua bao khó khăn. Thấy quần áo óng ánh như vàng của nàng anh nhận ngay ra đó là công chúa.
Nhưng mụ già vẫn cười rất thâm độc. Mụ bảo:
- Mày tưởng con bé ấy đã ở trong tay mày rồi sao? Chưa đâu! Mụ vừa định chạy đến chỗ người con gái để lôi cô ta đi thì mụ bị anh dang hai tay ôm lại, nâng bổng lên và ném vào giữa đống lửa đang ngùn ngụt cháy. Lửa cuốn lấy mụ, dường như lửa cũng lấy làm mừng được kết liễu cuộc đời một mụ phù thủy.
Công chúa ngước nhìn anh đánh trống, thấy anh đẹp trai, lại nhớ đến anh đã không tiếc cả tính mạng để cứu mình, nàng bèn đưa tay cho anh và bảo:
- Chàng đã dám làm tất cả vì thiếp, thì thiếp cũng sẽ sẵn sàng làm tất cả vì chàng. Chỉ cần chàng hứa chung thủy, thiếp sẽ xin lấy chàng. Của cải không thiếu, riêng số của mụ phù thủy thu gom tại đây, cũng thừa đủ đối với chúng ta.
Công chúa dẫn anh vào trong nhà, hòm, rương đều đầy ắp của.
Hai người không lấy vàng, không lấy bạc mà chỉ lấy châu báu. Họ không muốn ở trên núi Thủy tinh lâu nữa. Anh bảo công chúa:
- Nàng hãy ngồi ghé vào bên yên, chúng ta sẽ bay xuống như chim.
Nàng đáp:
- Thiếp không ưa cái yên ngựa cũ kỹ đó, thiếp chỉ cần xoay chiếc nhẫn thần này của thiếp thì đôi ta ở nhà rồi.
Anh đánh trống nói:
- Tốt thôi, thế thì nàng hãy ước cho chúng ta đến trước cổng thành.
Trong nháy mắt, hai người đã ở đó. Anh đánh trống bảo:
- Anh muốn về qua nhà cho cha mẹ biết tin đã. Nàng cứ đợi anh ở cánh đồng này, anh sẽ trở lại ngay.
Công chúa đáp:
- Trời ơi, thiếp xin chàng, chàng hãy lưu ý, về nhà chàng chớ có hôn cha mẹ chàng lên má bên phải; nếu không chàng sẽ quên hết mọi việc còn thiếp sẽ cứ phải bơ vơ chờ mãi ở cánh đồng này.
- Ta quên nàng sao được, Anh nắm tay nàng hứa sẽ trở lại ngay tức khắc.
Lúc anh về tới nhà, không người nào biết anh và anh đã thay đổi quá nhiều. Ba ngày trên núi Thủy tinh dài bằng ba năm. Anh phải tự giới thiệu, khi đó bố mẹ mới sung sướng ôm chầm lấy anh.
Qúa xúc động anh quên bẵng mất lời người con gái đã dặn, hôn luôn bố mẹ vào cả hai bên má. Sau khi anh hôn lên má bên phải bố anh và mẹ anh thì anh không còn nhớ gì đến nàng công chúa nữa.
Anh dốc túi lấy ra một nắm những hạt ngọc lớn nhất, để lên mặt bàn. Bố mẹ không biết dùng của cải đó vào việc gì. Ông cụ bèn làm một tòa lâu đài thật lộng lẫy; chung quanh nhà nào vườn, nào rừng, nào đồng cỏ, như dinh cơ của một ông hoàng vậy.... Lúc đã xây nhà xong, bà cụ bảo:
- Mẹ đã kiếm cho con được một người con gái rồi đấy, ba hôm nữa sẽ làm lễ cưới.
Bố mẹ anh muốn sao, anh cũng bằng lòng hết.
Còn nàng công chúa đáng thương kia vẫn đứng đợi ngoài ở ngoài cổng thành. Mãi đến tối, nàng mới tự nhủ:
"Chắc là chàng đã hôn lên má bên phải của cha mẹ chàng nên đã quên ta mất rồi".
Trong dạ rất buồn nàng bèn ước được một ngôi nhà nhỏ hẻo lánh trong rừng, nàng không muốn trở về triều đình vua cha nữa. Chiều nào, nàng cũng vào thành, đi qua trước cửa nhà chàng. Đôi khi chàng cũng có trông thấy nàng nhưng không nhận ra được là ai.
Sau nàng thấy thiên hạ bàn tán:
"Mai sẽ làm lễ cưới anh ta đấy", nàng tự nhủ:
"mình cứ cố xem, biết đâu không chiếm lại được trái tim chàng".
Đợi tới ngày thứ nhất của lễ cưới, nàng xoay chiếc nhẫn và ước:
"Một chiếc áo sáng như mặt trời".Tức thì cái áo hiện ngay ra trước mặt nàng, rực rỡ lạ thường, như dệt toàn bằng ánh nắng vậy. Khi khách khứa đã đến đông đủ cả, nàng mới bước vào trong phòng.
Anh rất ngạc nhiên về tấm áo đẹp, nhất là cô dâu. Xưa nay cô dâu vốn chỉ mê quần áo đẹp, vội tiến lại tiến về phía người khách lạ, hỏi xem khác có muốn bán áo chăng.
Công chúa đáp:
- Tôi không lấy tiền, chỉ cần đêm tân hôn cho phép tôi đứng ngay tại trước phòng chú rể ngủ, tôi sẽ cho không chiếc áo.
Cô dâu thích áo quá đồng ý ngay, nhưng sau đó cô đã tinh khôn trộn ngay ít thuốc ngủ vào cốc rượu của chú rể, làm chú rể ngủ li bì.
Đợi lúc đâu đấy yên tĩnh cả, công chúa mới đến ngồi trước cửa phòng ngủ, khẽ mở cánh cửa gọi vọng vào trong:
- Chàng đánh trống ơi, chàng đánh trống ơi, hãy nghe lời thiếp.
Chàng quên thiếp rồi sao? Trên núi Thủy tinh, chàng ngồi bên cạnh thiếp, chống mụ phù thủy, thiếp đã bảo vệ chàng! Chàng nắm tay thiếp, thề thốt trăm năm, Chàng đánh trống ơi, chàng đánh trống ơi, hãy nghe lời thiếp! Nhưng nào có ích gì, anh đánh trống vẫn không tỉnh giấc. Rạng hôm sau, công chúa đành bỏ đi, không được gì cả.
Tối thứ hai, nàng công chúa lại xoay chiếc nhẫn thần và ước:
"Một chiếc áo bằng bạc như ánh trăng". Thấy nàng mặc chiếc áo thanh lịch như ánh trăng đi vào đám lễ, cô dâu lại nổi lòng tham và lại đồng ý cho nàng đứng một đêm nữa trước cửa phòng ngủ để đổi lấy chiếc áo. Đợi đến đêm khuya thanh vắng nàng lại gọi:
- Chàng đánh trống ơi, chàng đánh trống ơi, hãy nghe lời thiếp.
Chàng quên thiếp rồi sao? Trên núi Thủy tinh, chàng ngồi bên cạnh thiếp, chống mụ phù thủy, thiếp đã bảo vệ chàng! Chàng nắm tay thiếp, thề thốt trăm năm. Chàng đánh trống ơi, chàng đánh trống ơi, hãy nghe lời thiếp! Nhưng nàng không thể đánh thức được chàng đánh trống đã uống thuốc ngủ. Sớm hôm sau, công chúa lại đành trở về ngôi nhà nhỏ trong rừng, lòng buồn vô hạn. Có người ở trong nhà nghe được tiếng than của nàng đêm trước đã kể lại cho chú rể nghe. Họ cũng nói cho chàng rõ là vì chàng đã uống phải thuốc ngủ trong rượu nên không thể nghe thấy được những lời than đó.
Tối ngày thứ ba, công chúa lại xoay chiếc nhẫn thần và ước:
"Một chiếc áo lấp lánh như sao". Thấy nàng mặc chiếc áo đó vào dự lễ, hai chiếc áo trước đã đẹp mà còn thua xa, cô dâu rất tức tối. Cô ta tự nhủ:
"Ta phải lấy chiếc áo ấy và nhất định ta sẽ lấy được".
Cũng như hai lần trước công chúa lại đổi chiếc áo để được phép qua một đêm ở trước cửa phòng chú rể. Nhưng lần này chú rể không uống cốc rượu đưa trước khi đi ngủ anh để rượu ra mé sau giường nằm. Và đến lúc trong nhà đã yên tĩnh đâu đấy cả, anh nghe có tiếng có tiếng người dịu dàng gọi anh:
- Chàng đánh trống ơi, chàng đánh trống ơi, hãy nghe lời thiếp.
Chàng quên thiếp rồi sao? Trên núi Thủy tinh, chàng ngồi bên cạnh thiếp, chống mụ phù thủy, thiếp đã bảo vệ chàng! Chàng nắm tay thiếp, thề thốt trăm năm. Chàng đánh trống ơi, chàng đánh trống ơi, hãy nghe lời thiếp! Anh chợt nhớ lại tất cả mọi chuyện. Anh kêu lên:
- Trời! Sao ta lại có thể ăn ở bội bạc như thế nhỉ? Nhưng lỗi chính là ở cái hôn, cái hôn giữa lúc bối rối ta đã đặt lên má bên phải của cha mẹ ta, nó đã làm cho ta u mê đi.
Anh vùng dậy, dắt tay công chúa dẫn đến trước giường nằm của bố mẹ. Anh nói:
- Đây mới là cô dâu thật, nếu như con lấy người kia thì con sẽ có lỗi vô cùng.
Bố mẹ anh nghe rõ đầu đuôi câu chuyện cũng bằng lòng. Tức thì trong phòng lớn đèn nến lại được thắp sáng trưng, tiếng kèn lại vang lên, bè bạn, họ hàng được mời ngay trở lại, đám cưới thật được tổ chức trong bầu không khí vui vẻ, tưng bừng.
Cô dâu kia được giữ lại mấy chiếc áo đẹp coi như của bồi thường và cô ta cũng hài lòng.
Các em được nghe một câu chuyện về cuộc đời. Những người hiền hậu, tốt bụng sẽ có hạnh phúc, còn những kẻ có tâm địa xấu xa sẽ bị trừng phạt.

Anh và em gái

Một hôm, anh dắt em gái đi thủ thỉ nói:
- Từ ngày mẹ mất, anh em mình không có lúc nào sung sướng nữa. Mẹ ghẻ hàng ngày đánh đập, xin cái gì thì thượng cẳng chân hạ cẳng tay đuổi đi. Ăn thì chỉ có mấy miếng bánh mì đầu thừa đuôi thẹo. Con cún ở chân bàn còn sướng hơn anh em mình, thỉnh thoảng nó còn được mẹ ghẻ vứt cho một miếng ngon. Lạy trời phù hộ để mẹ chúng mình thấy tình cảnh này! Thôi em ạ, anh em mình hãy bỏ nhà đi đi.
Hai anh em đi suốt hai ngày qua đồng ruộng bãi hoang. Trời đổ mưa, anh bảo em:
- Trời khóc cùng với anh em mình đấy.
Chiều tối, hai anh em tới một khu rừng to. Chúng đi đường xa, vừa đói vừa mệt, chui vào hốc cây ngủ.
Sáng hôm sau, khi chúng bừng mắt dậy thì mặt trời đã lên cao, nắng chiếu vào trong hốc cây. Anh nói:
- Em ạ, anh khát quá. Hễ gặp suối là anh uống ngay. Mà nghe như có tiếng suối đâu đây.
Anh đứng dậy dắt em đi tìm suối. Mẹ kế vốn là một mụ phù thủy. Mụ đã thấy hai đứa trẻ ra đi nên mụ rón rén bước theo. Mụ phù phép vào tất cả các suối trong rừng.
Hai anh em thấy một cái suối chảy như thác bạc xuống đá. Anh muốn uống, nhưng em nghe như có tiếng rì rào trong suối:
- Ai uống nước ta, sẽ hóa ra cọp. Ai uống nước ta, sẽ hóa ra cọp.
Em bảo anh:
- Em xin anh, anh chớ có uống, kẻo lại hóa thành thú dữ xé xác em mất.
Anh khát đến cháy cổ, vẫn cố nhịn không uống:
- Thôi đợi đến suối sau.
Tới suối thứ hai, em nghe thấy tiếng rì rào:
- Ai uống nước ta, sẽ thành chó sói. Ai uống nước ta, sẽ thành chó sói.
Em lại bảo anh:
- Anh ơi, em xin anh chớ có uống, kẻo lại hóa thành chó sói ăn thịt em.
Anh không uống, nói:
- Đến suối sau, em muốn nói gì thì nói, thế nào anh cũng phải uống, anh khát quá rồi.
Hai anh em đến suối thứ ba thì em nghe thấy tiếng rì rào:
- Ai uống nước ta sẽ hóa thành con mang. Ai uống nước ta sẽ hóa thành con mang.
Em bảo:
- Ối anh ơi, em xin anh, anh chớ có uống kẻo lại hóa thành con mang bỏ em mà chạy.
Nhưng anh đã quì gối, cúi xuống uống nước suối. Môi vừa dính nước thì người đã hóa thành con mang.
Em khóc than thương hại cho anh. Con mang cũng khóc lóc và ngồi rầu rĩ bên em. Mãi sau em mới nói:
- Anh mang thân mến ơi, anh mang cứ yên tâm, em sẽ không bao giờ rời anh mang ra đâu.
Rồi em tháo nịt vàng ra buộc cổ mang, lại đi nhổ cói tết một sợi dây mềm, dắt mang vào rừng sâu.
Người và vật đi mãi thì tới một căn nhà nhỏ. Em nhìn vào thấy nhà bỏ không, nghĩ bụng ở lại đấy được. Em đi kiếm rêu và lá khô làm đệm cho mang.... Sáng sáng, em đi tìm củ, quả dại và hạt dẻ để ăn, lấy cỏ non, đút cho mang ăn. Mang vui thích nhảy nhót quanh em. Buổi tối, khi em mệt, em gối đầu vào lưng mang ngủ một giấc ngon lành. Nếu anh lại biến thành người được thì cuộc đời của hai anh em thật sung sướng.
Chúng sống quạnh hiu như vậy một thời gian trong rừng hoang. Một hôm, vua tổ chức một cuộc săn lớn trong rừng. Tiếng tù và, tiếng chó sủa, tiếng người đi săn hò hét cười đùa vang trời.
Mang nghe thấy, muốn nhập cuộc quá đi mất. Mang bảo em:
- Anh xin em, em hãy cho anh nhập cuộc săn. Anh không chịu được nữa.
Mang van xin mãi, em đành để cho đi.
Em nói với mang:
- Nhưng thế nào chiều tối anh cũng phải về nhé. Em sẽ đóng cửa lại để đề phòng bọn đi săn độc ác. Anh về nhớ gõ cửa nói:
"Em ơi em, hãy mở cho anh vào, để em nhận ra anh. Nếu anh không nói thì em không mở cửa đâu nhé".
Mang nhảy ra ngoài trời rất là thảnh thơi vui thú. Vua và quần thần thấy con mang đẹp, đuổi theo nhưng không kịp. Lúc tưởng là bắt được đến nơi thì mang nhảy vọt qua bụi cây biến mất. Chiều tối, mang về nhà gõ cửa nói:
- Em ơi em, hãy mở cửa cho anh vào.
Cửa mở, mang nhảy vào, nằm nghỉ suốt đêm trên đệm ấm.
Sáng hôm sau, cuộc săn lại bắt đầu, mang ta nghe tiếng tù và, tiếng người đi săn la hò, sốt ruột bảo:
"Em ơi em, mở cửa cho anh, thế nào anh cũng phải ra mới được".
Em mở cửa cho mang ra và bảo:
"Nhưng đến tối anh phải về nhé, nhớ nói câu em dặn".
Vua và quần thần vừa thấy con mang đeo vòng vàng thì đuổi theo liền, nhưng mang chạy nhanh hơn họ. Họ dồn mang suốt ngày, đến tối thì vây được mang. Một người bắn trúng chân mang khiến mang bị thương nhẹ, khập khiễng đi không được nhanh. Người đi săn theo dõi mang đến tận căn nhà nhỏ và nghe thấy mang gọi:
- Em ơi em, hãy mở cửa cho anh vào.
Cửa mở ra rồi đóng lại liền.
Người đi săn nhớ kỹ những điều mắt thấy tai nghe, kể lại cho vua. Vua phán:
"Ngày mai lại đi săn".
Em thấy mang bị thương sợ lắm. Em lau sạch máu, đắp lá, bảo mang:
- Mang ơi mang, mang ra nằm nghỉ trên nệm đi cho khỏi.
Nhưng vết thương nhẹ nên sáng hôm sau mang không thấy đau gì nữa. Thấy ở bên ngoài cuộc săn lại nhộn nhịp, mang bảo:
- Mang không nhịn được nữa đâu, mang đi đây. Không phải dễ mà bắt được mang đâu! Em khóc lóc bảo:
- Lần này thì họ giết chết anh mất, rồi em ở một mình trong rừng, chẳng ai nghĩ đến em nữa. Không, em không để anh ra đâu.
Mang đáp:
- Thế thì mang ở đây cũng đến sốt ruột mà chết. Hễ mang nghe tiếng tù và là lòng lại rộn lên.
Em không biết làm thế nào, đành rầu rầu mở cửa. Mang vui vẻ, nhảy tót vào rừng.
Vua trông thấy mang, ra lệnh cho các người đi săn:
- Đuổi nó cho đến đêm, nhưng chớ đụng đến nó.
Mặt trời vừa lặn thì vua bảo người đi săn đã đến báo vua lần trước:
- Nào đi, ngươi hãy dẫn ta đến căn nhà nhỏ trong rừng.
Tới cửa, vua gõ và gọi:
- Em ơi em, hãy mở cửa cho anh vào.
Cửa mở, vua vào, thấy một cô gái đẹp tuyệt trần. Cô sợ quá vì không thấy mang của mình mà lại thấy một người đội mũ miện vàng. Vua nhìn cô rất dịu dàng, cầm lấy tay cô bảo:
- Nàng có muốn theo trẫm về cung làm hoàng hậu không?
Cô nói:
- Thiếp xin vâng, nhưng xin cho mang đi cùng, thiếp không bỏ mang đâu.
Vua đáp:
- Mang sẽ ở với nàng suốt đời và sẽ không bao giờ bị thiếu thốn gì.
Giữa lúc ấy thì mang nhảy vào. Em lấy dây buộc mang, dắt ra khỏi nhà.
Vua đặt em lên ngựa cùng ngồi đưa về cung, làm lễ cưới rất to.
Em lên ngôi hoàng hậu, hai vợ chồng hưởng hạnh phúc lâu dài.
Mang được chăm nom săn sóc, tha hồ nhảy nhót trong vườn thượng uyển.
Mụ dì ghẻ ác nghiệt đã làm cho hai anh em phải bỏ trốn, vẫn tưởng là sau đó em bị thú rừng ăn thịt và anh thì bị bắn chết. Khi mụ được tin cả hai anh em đều sung sướng thế thì mụ ghen tức lồng lộn. Mụ lại nghĩ cách hại chúng. Con gái mụ xấu như ma lem, chỉ có độc một mắt, dằn vặt mụ:
- Số con phải được làm hoàng hậu cơ! Mụ an ủi con:
- Mày cứ yên trí. Tao sẽ không để lỡ dịp đâu.
Hoàng hậu đẻ ra một đứa con trai xinh đẹp, trong khi vua đi săn vắng. Mụ phù thủy già chỉ chờ đợi lúc ấy. Nó hóa phép biến thành một người hầu gái, vào trong phòng hoàng hậu nói:
- Tâu lệnh bà, nước tắm đã sẵn sàng, mời lệnh bà đi tắm cho khỏe người, lệnh bà đi ngay kẻo nước nguội.
Con gái mụ đứng sẵn đó. Hai mẹ con khiêng hoàng hậu mệt lả vào buồng tắm, khóa cửa lại bỏ đi. Chúng hun lửa ở trong buồng tắm để cho bà hoàng hậu trẻ đẹp bị chết ngạt.
Mụ già làm xong việc ấy liền đội mũ cho con, đưa vào nằm giường hoàng hậu. Mụ hóa phép cho con biến thành hoàng hậu hình dáng vẻ người y hệt, nhưng không sao chữa được con mắt hỏng cho con. Con mụ đành nằm nghiêng về mé mắt hỏng để vua không nhận ra. Buổi tối, vua đi săn về, nghe nói hoàng hậu sinh con trai mừng lắm, định tới giường hoàng hậu thăm.
Mụ già vội nói:
- Chớ chớ, bệ hạ chớ có kéo rèm lên. Hoàng hậu chưa nhìn ánh sáng được đâu, phải nghỉ ngơi đã.
Vua lui về, không biết có hoàng hậu giả nằm trong giường.
Đến nửa đêm, mọi người đều ngủ, người bảo mẫu một mình thức bên nôi Hoàng tử thấy cửa mở ra, hoàng hậu thật bước vào. Bà bế con ở nôi ra, cho con bú. Rồi bà giũ gối cho con, đặt con nằm và đắp chăn cho con. Bà cũng không quên con mang, bà đi tới góc phòng nó nằm và vuốt lưng nó. Sau đó, bà lẳng lặng ra. Hôm sau, người bảo mẫu hỏi lính canh có thấy ai ban đêm vào cung không.
Lính canh đáp:
- Không, chúng tôi chẳng thấy ai cả.
Hoàng hậu đến mấy đêm như thế mà không bao giờ nói một câu gì. Người bảo mẫu nhìn thấy bà nhưng không dám nói hở cho ai biết.
Sau một thời gian, hoàng hậu bắt đầu nói trong đêm tối:
- Con ta ra sao? Mang của ta ra sao? Ta còn đến hai lần nữa thôi.
Người bảo mẫu không trả lời, nhưng khi hoàng hậu biến đi, thì chị tìm vua kể lại hết. Vua phán:
- Trời! Sao lại có chuyện thế nhỉ! Đêm nay ta sẽ thức trông con.
Đến tối, vua vào buồng hoàng tử. Vào khoảng nửa đêm, hoàng hậu lại hiện ra và nói:
- Con ta ra sao? Mang của ta ra sao? Ta còn đến một lần nữa thôi.
Rồi hoàng hậu chăm sóc con như thường lệ, trước khi biến mất.
Vua không dám lên tiếng, nhưng đêm sau lại thức. Hoàng hậu nói:
- Con ta ra sao? Mang của ta ra sao? Ta đến lần này là lần cuối cùng.
Vua không nhịn được nữa, liền chạy lại nói:
- Đúng nàng là vợ yêu quí của ta rồi! Bà trả lời:
- Thưa đúng, em là vợ của nhà vua.
Vừa lúc đó thì nàng sống lại, tươi tắn, hồng hào, khỏe mạnh.
Nàng bèn kể lại cho vua nghe tội ác của mụ phù thủy độc ác và con mụ.
Vua cho đem hai đứa ra xử. Chúng bị tội chết, án xử xong thì mang lại hiện nguyên hình thành người. Hai anh em cùng nhau sống sung sướng mãi đến khi chết.
Qua câu chuyện ta thấy rằng chân lý luôn thuộc về những người trung hậu. Bằng tìm yêu của mình người em gái đã giải thoát cho người anh và họ xứng đáng được hưởng hạnh phúc.

còn nữa.....