dragonking1412
13-01-2007, 04:23 AM
Chàng Lía
Ngày xưa có một nhà nông phu nghèo ở Gò Sặt, tỉnh Bình Định có một đứa con trai tên là Lía. Từ thuở lọt lòng, Lía đã mồ côi cha nhưng chóng lớn và khoẻ mạnh. Năm lên bảy, một mình Lía có thể hạ bọn trẻ cùng lứa tuổi trong những keo vật. Một vài năm sau tất cả những đứa trẻ trong vùng đó đều sợ Lía.
Một hôm, Lía đấu võ với một đứa lớn tuổi. Lía dồn đối thủ vào một thế rất nguy làm cho nó phải van lên: -“Tôi lạy anh, anh tha cho, tôi xin gọi anh là vua!”. Từ đó cái tên “Vua Lía” được bọn trẻ hay dùng. Chúng nó ngày ngày làm kiệu khênh Lía đi chơi khắp nơi.
Một người hàng xóm mách tin đó cho mẹ Lía biết và nói: -“Chao ôi! Bà liệu chừng cái đầu của mẹ con bà đó!”. Mẹ Lía hốt hoảng: -“Chết tôi! Lạy trời cho nó đừng sinh nguy”. “Bà cho nó đi học đi! Đem nó gửi cho ông đồ, ông ấy kèm cho!”
Từ đó, Lía phải đi học. Ông đồ tuy dữ đòn nhưng Lía không sợ. Chàng thích học võ hơn là học chữ. Chàng thường lẻn thầy ra vườn, đi những bài quyền học lõm được của người khác. Mấy luống rau của ông đồ chả còn một cây nào mọc được. Một hôm, giữa lúc bị thầy nọc cổ xuống đánh, Lía giật lấy roi bẻ vụng ra từng khúc. Ông đồ nhìn Lía tặc lưỡi. Ngày hôm đó ông dắt đứa học trò cứng đầu ấy đến trả cho mẹ nó.
Lía khoái chí vì ngày ngày khỏi phải ê a chán ngắt. Chàng lại cầm đầu bọn trẻ đùa nghịch như xưa. Một hôm, Lía chọn mấy đứa lớn khoẻ, cùng mình lên núi vắng đón những người lạ mặt đi chợ về cướp lấy gánh gồng tay nải. Được những thứ gì, Lía thường chia cho anh em cùng hưởng. Người ta lại mách cho mẹ Lía biết. Lần này mẹ Lía hết đánh con đến van vái con. Lía thề xin chừa. Chàng rất thương mẹ, không muốn để mẹ cực khổ về mình. Nhưng rồi chứng nào vẫn giữ tật ấy. Cuối cùng, mẹ Lía bắt con đi ở chăn trâu cho một nhà giàu ở một làng khác thật xa.
Ở đây Lía lại có bạn mới. Mỗi ngày chàng và bạn phải lùa đàn trâu lên núi cao cho ăn. Sau những cuộc đua chọi bằng đánh cú đánh vật, bọn trẻ ở đây tôn Lía làm đàn anh. Dần dần chàng cùng bọn chúng đón đường cướp giật tay nải của những người bộ hành đi lẻ tẻ trên những con đường vắng vẻ.
Một hôm, Lía hứa với bạn ngày mai sẽ đãi tiệc. Chúng chỉ phải chuẩn bị dao nồi và mắm muối. Hôm sau, khi chúng tập hợp đầy đủ, Lía bảo: -“Chúng mình làm thịt nghé ăn chơi!”. Chúng nói: -“Không sợ chủ nó bắt đền à!”. –“Cứ ăn ngay con nghé của chủ tao. tội vạ tao chịu”. Nói rồi giết ngay con nghé tơ xẻ thịt nấu ăn. Chàng bảo chúng:
- Về nhà cứ nói hộ tao rằng cọp tha mất nghé là đủ.
Lần ấy quả có “động rừng” cho nên mưu của Lía đắt. Người nhà giầu tìm nghé mãi không được tin là bị hổ vồ nên không căn vặn gì lắm. Được ăn quen mui, chúng giở mưu đó làm đi làm lại hết nghé chủ này đến bò nhà khác. Cuối cùng bọn chủ biết được. Chúng bắt đền cha mẹ bọn trẻ. Người ta hay chuyện, ai cũng giận Lía, toan bắt giải quan. Nghe tin không hay, Lía bỏ trốn biệt.
Khi bước về nhà, Lía thấy mẹ đang nằm trên giường bệnh rên hừ hừ. Chàng lại dùng lối cướp giật kiếm tiền mua thuốc. Được của ngon vật lạ, Lía đều đưa cho mẹ ăn. Mẹ hỏi: -“Mày lấy ở đâu ra thế?”. Lía nhất định không nói, chỉ năn nỉ mẹ ăn cho là đủ.
Sau khi mẹ chết, Lía không còn kiêng nể một ai nữa. Đói thì đi cướp giật để ăn, siêng thì ra đồng luyện võ nghệ. Một hôm, Lía giật cái thúng trong đó có mấy quan tiền của một người qua đường. Thấy người ấy oà khóc, chàng gạn hỏi và sau đó mới biết là anh ta vừa bị một tên chánh tổng cướp đoạt gia sản nay bị đuổi ra khỏi nhà, lương vốn chỉ còn bấy nhiêu. Nghe kể chuyện, Lía bừng bừng nổi giận. Mặc dầu bụng đói, chàng trả tiền cho người lạ rồi dò hỏi tìm đến đánh vỡ đầu tên chánh tổng. Quan trên vì việc ấy sai một toán lính về bắt Lía. Nhưng khi về đến làng, bạn của chàng đã tín trước cho chàng đi trốn.
Lía không có họ hàng thân thích nên khi bỏ nhà ra đi, chàng không có chỗ ở nhất định. Tối lại ngủ chùa, ngủ đình, đói ở đâu thì cướp ở đó.
Một hôm đi qua truông Mây. Lía thấy một bọn cướp chặn đường đòi tiền mãi lộ. Chàng vờ sợ hãi đưa tay nải ra. Nhưng khi bọn cướp xông lại thì chàng cho mỗi đứa một đá văng ra xa. Cả bọn cướp ở trên núi xuống bổ vây nhưng bị Lía nhổ cây làm gậy đánh cho thất điên bát đảo. Chủ trại thấy võ nghệ tuyệt trần thì mời chàng nhập bọn. Lía vui lòng ở lại đây để chấm dứt cuộc đời lang thang.
Ba người chủ trại tên là Hồ, Nhẫn và Chân có tiếng võ nghệ cao cường không ai địch nổi. Trong mấy năm họ đóng ở truông Mây, mọi người đều sợ. Cả đến quan tỉnh, quan huyện cũng đều kiêng mặt. Người ta gọi là “cha Hồ, chú Nhẫn, mẹ Chân”. Từ lúc Lía nhập bọn, bọn cướp truông Mây càng thêm vây cánh và càng lộng hơn trước.
Một hôm, bọn họ kéo nhau ra Bồng Sơn cướp một tiệm buôn lấy được của cải và hàng hoá bộn bề. Trở về trại, bọn họ mở tiệc ăn mừng. Khi chia những của cướp được, bọn cha Hồ toan chiếm lấy phần nhất. Nhưng Lía nhất định không chịu: -“Nếu không có tôi – chàng nói – thì các chú đã dám vào nhà chưa?”. Rồi Lía đòi ba chủ trại hãy ra sân cùng mình tỉ thí. Khi ra đấu võ thì sức khoẻ và võ nghệ của Lía mười phần, bọn cha Hồ không được một. Thấy Lía toàn tài, cả trại đồng thanh tôn chàng làm chủ.
Từ ngày Lía làm chủ tướng, hành động của bọn cướp truông Mây có phần thay đổi. Lía cấm lâu la không được cướp của những người qua lại, không được cướp của những người nghèo: -“Đã cướp – chàng nói – chúng ta chỉ làm những mẻ cho to, gõ vào đầu bọn trọc phú, cần gì đi vét hầu bao của những người nghèo khổ”. Thường khi cướp được nhiều của, Lía bắt trích một nửa phân phát cho người nghèo trong vùng. Chẳng những thế, mỗi lần trong tỉnh xảy ra việc gì mà Lía cho là trái lẽ, chàng liền kéo bọn truông Mây đến can thiệp.
Từ đó, cái tên truông Mây, cái tên Lía được dân nghèo ca tụng. Trái lại bọn quan lại, bọn nhà giàu trong tỉnh thì sợ mất mật. Quan tỉnh nhiều phen phái quân đến tiễu trừ, nhưng mỗi lần xuất quân đều bị họ biết trước và bị họ đánh cho tan tác. Bọn quan tỉnh không làm thế nào được, muốn báo về triều đình nhưng lại sợ tội trút lên đầu nên đành để mặc Lía và thủ hạ tung hoành.
Ít lâu sau, nghe tin nhà vua mở khoa thi võ, Lía có ý muốn trổ tài với thiên hạ, lập chút công danh. Bọn cha Hồ không cản được, đành ở lại giữ trại cho Lía cải trang ra đi.
Khi ấy ở trường Bình Định có một viên quan chánh chủ khảo ăn tiền như rái. Thí sinh ai có lo lót ít nhiều, hắn mới chịu nhận đơn. Thấy Lía nạp đơn không có “vi thiềng”, chánh chủ khảo đập bàn quát: -“Mày là thằng nào mà không biết lệ trường thi. Đơn từ làm dốt nát thế này. Lính đâu đuổi cổ thằng này không cho thi nữa”. Nghe mấy lời đó, Lía căm tức vô hạn, nhưng giữa nơi quân lính đông đảo, gươm giáo sáng loè, chàng đành nuốt giận, không dám ra tay. Chàng đi gấp về sơn trại kể việc đó cho bọn cha Hồ nghe và nhất định đem lâu la xuống núi rửa hờn. Cả bọn cải trang rất khéo và hoạt động rất bí mật. Chỉ vào khoảng nửa đêm, quân của Lía lọt vào thành và phục sẳn từ lúc nào. Chánh chủ khảo đang ngon giấc với nàng hầu thì bị một nhát dao vào cổ. Vợ hắn chỉ còn biết van lạy rối rít. Thấy nàng đẹp, Lía bắt đi luôn về sơn trại làm vợ.
Bọn Lía làm rất êm lẹ nên mãi đến gần sáng quan quân mới biết. Suốt tỉnh náo động. Sau cùng dò la mãi mới biết được bọn cướp truông Mây gây ra việc đó. Lần này không thể dấu được triều đình, bọn quan tỉnh phải làm sớ tâu vua và xin thêm quân để tảo trừ.
Bên phía quân truông Mây, cũng lo đắp đồn luyện quân để phòng thủ sơn trại. Vì thế quân đội triều đình mấy lần xông xáo đều bị thất bại. Các quan triều đều lấy làm lo. Nếu không lập mưu diệt Lía thì bọn họ không thể nào ngồi ấm chỗ.
Nghĩ rằng nếu dỗ được vợ Lía làm nội ứng thì rất có lợi, bọn họ sai ba tên lính giả làm lái buôn lụa để dò bụng nàng. Ba tên này nhờ lo lót với bọn canh cửa nên lọt vào truông Mây vào bán hàng cho vợ Lía để dò ý nàng. Giữa khi giở các súc gấm vóc cho Lía xem, bọn chúng cố ý để cho nàng thấy một chiếc nhẩn của chánh chủ khảo để lại. Người đàn bà ấy hiểu ý, sai đuổi kẻ hầu ra ngoài. Bọn chúng đưa mắt cho nàng và nói nhỏ: -“Chúng tôi lặn lội lên đây là vì mối thù của bà lớn”. Đoạn chúng móc trong tầng áo lót, đưa ra một phong thư của quan tỉnh hứa với nàng nếu làm nội ứng trừ được giặc, sẽ có trọng thưởng. Vợ Lía trả lời bằng lòng và hẹn ngày thi hành kế độc.
Đến ngày ấy, vợ Lía sắm sủa một tiệc rượu rất linh đình mời bọn cha Hồ, chú Nhẫn, mẹ Chân đến dự, nói là ăn giỗ mẹ. Nàng ăn mặc rất đẹp, liếc mắt đưa tình và chuốc chén mời mọi người. Bọn Lía không ngờ là kế độc cứ uống tràn. Rượu đã có tẩm thuốc mê nên chưa tan tiệc mà bốn chủ trại đã say khướt không còn biết trời đất. Vợ Lía cho bọn lâu la hạ tiệc xuống, ra sau trại ăn uống cùng nhau. Còn lại một tên, hắn lấy thừng trói bọn cha Hồ với nhau làm một đống. Về phần Lía, hắn biết có sức khoẻ phi thường buộc chặt chàng vào tấm phản. Xong đâu đó, hắn cho người tâm phúc ra khỏi sơn trại báo tin.
Nghe báo quân triều đình lập tức tiến công. Quân truông Mây không có tướng nên tan vỡ rất nhanh chóng. Quân triều đình kéo ùa vào trại như vào chỗ không người. Bấy giờ Lía mới hơi tỉnh. Thấy nguy biến, chàng định vùng dậy chạy, nhưng toàn thân mắc cứng vào tấm phản. Biết là mắc kế độc, Lía bèn dùng hết sức bình sinh giãy đứt dây buộc chân rồi đứng dậy mang cả tấm phản lớn sau lưng. Chàng hút vào mấy cái cột nhưng dây buộc chặt quá không thể làm gì được. Thấy gấp quá, Lía cứ để vậy chạy ra phía cửa trại phá vòng vây xông ra. Tấm phản là một chướng ngại lớn cho chàng, nhưng cũng là tấm mộc rất tốt. Mấy tên lính thứ thì bị cái đá của Lía, thứ thì bị tấm phản húc vào đầu nên toáng đảm không dám đuổi, đành trở vào bắt bọn cha Hồ, chú Nhẫn, mẹ Chân giải nạp.
Thoát vây, Lía cứ rừng già chạy một mạch. Mãi đến xế chiều bụng đói, sức quá mệt, chàng mới dừng lại nghỉ bên bụi cây. Gặp một ông già gánh củi từ rừng sâu xăm xăm bước ra, Lía nhờ ông cởi trói giúp. Khi tấm phản rơi xuống, ông già rút mo cơm ra cho chàng ăn. Lía không từ chối đón lấy ăn ngay. Ăn xong chàng vái ông già và nói:
- Tôi là thằng Lía lâu nay vẫy vùng một cõi không ai làm chi nổi, nay mắc mưu một đứa nhi nữ thân thế phải đến nỗi này, sống làm chi nữa cho thêm nhơ nhuốc, Lía nhờ được ông già cởi trói lại nhịn bữa cho ăn, ơn ấy không biết lấy gì mà trả. Vậy Lía xin dâng vật này, ông hãy mang xuống nạp quan mà lĩnh thưởng.
Cụ già vừa nghe dứt lời thì đã thấy thủ cấp của Lía nằm ngay trước mặt. Ông cụ vốn hâm mộ Lía. Ông toan giúp Lía đi trốn để khôi phục cơ đồ nhưng không ngờ Lía quá nóng nảy tự huỷ tấm thân. Than khóc hồi lâu, ông chỉ còn biết đem thi thể của chàng chôn cất một nơi kín đáo không cho ai biết.
Ngày nay vẫn có câu ca dao:
Chiều chiều (hay xập xè) én liệng truông Mây,
Cảm thương chú Lía bị vây trong thành. (Theo Vè chàng Lía)
Ngày xưa có một nhà nông phu nghèo ở Gò Sặt, tỉnh Bình Định có một đứa con trai tên là Lía. Từ thuở lọt lòng, Lía đã mồ côi cha nhưng chóng lớn và khoẻ mạnh. Năm lên bảy, một mình Lía có thể hạ bọn trẻ cùng lứa tuổi trong những keo vật. Một vài năm sau tất cả những đứa trẻ trong vùng đó đều sợ Lía.
Một hôm, Lía đấu võ với một đứa lớn tuổi. Lía dồn đối thủ vào một thế rất nguy làm cho nó phải van lên: -“Tôi lạy anh, anh tha cho, tôi xin gọi anh là vua!”. Từ đó cái tên “Vua Lía” được bọn trẻ hay dùng. Chúng nó ngày ngày làm kiệu khênh Lía đi chơi khắp nơi.
Một người hàng xóm mách tin đó cho mẹ Lía biết và nói: -“Chao ôi! Bà liệu chừng cái đầu của mẹ con bà đó!”. Mẹ Lía hốt hoảng: -“Chết tôi! Lạy trời cho nó đừng sinh nguy”. “Bà cho nó đi học đi! Đem nó gửi cho ông đồ, ông ấy kèm cho!”
Từ đó, Lía phải đi học. Ông đồ tuy dữ đòn nhưng Lía không sợ. Chàng thích học võ hơn là học chữ. Chàng thường lẻn thầy ra vườn, đi những bài quyền học lõm được của người khác. Mấy luống rau của ông đồ chả còn một cây nào mọc được. Một hôm, giữa lúc bị thầy nọc cổ xuống đánh, Lía giật lấy roi bẻ vụng ra từng khúc. Ông đồ nhìn Lía tặc lưỡi. Ngày hôm đó ông dắt đứa học trò cứng đầu ấy đến trả cho mẹ nó.
Lía khoái chí vì ngày ngày khỏi phải ê a chán ngắt. Chàng lại cầm đầu bọn trẻ đùa nghịch như xưa. Một hôm, Lía chọn mấy đứa lớn khoẻ, cùng mình lên núi vắng đón những người lạ mặt đi chợ về cướp lấy gánh gồng tay nải. Được những thứ gì, Lía thường chia cho anh em cùng hưởng. Người ta lại mách cho mẹ Lía biết. Lần này mẹ Lía hết đánh con đến van vái con. Lía thề xin chừa. Chàng rất thương mẹ, không muốn để mẹ cực khổ về mình. Nhưng rồi chứng nào vẫn giữ tật ấy. Cuối cùng, mẹ Lía bắt con đi ở chăn trâu cho một nhà giàu ở một làng khác thật xa.
Ở đây Lía lại có bạn mới. Mỗi ngày chàng và bạn phải lùa đàn trâu lên núi cao cho ăn. Sau những cuộc đua chọi bằng đánh cú đánh vật, bọn trẻ ở đây tôn Lía làm đàn anh. Dần dần chàng cùng bọn chúng đón đường cướp giật tay nải của những người bộ hành đi lẻ tẻ trên những con đường vắng vẻ.
Một hôm, Lía hứa với bạn ngày mai sẽ đãi tiệc. Chúng chỉ phải chuẩn bị dao nồi và mắm muối. Hôm sau, khi chúng tập hợp đầy đủ, Lía bảo: -“Chúng mình làm thịt nghé ăn chơi!”. Chúng nói: -“Không sợ chủ nó bắt đền à!”. –“Cứ ăn ngay con nghé của chủ tao. tội vạ tao chịu”. Nói rồi giết ngay con nghé tơ xẻ thịt nấu ăn. Chàng bảo chúng:
- Về nhà cứ nói hộ tao rằng cọp tha mất nghé là đủ.
Lần ấy quả có “động rừng” cho nên mưu của Lía đắt. Người nhà giầu tìm nghé mãi không được tin là bị hổ vồ nên không căn vặn gì lắm. Được ăn quen mui, chúng giở mưu đó làm đi làm lại hết nghé chủ này đến bò nhà khác. Cuối cùng bọn chủ biết được. Chúng bắt đền cha mẹ bọn trẻ. Người ta hay chuyện, ai cũng giận Lía, toan bắt giải quan. Nghe tin không hay, Lía bỏ trốn biệt.
Khi bước về nhà, Lía thấy mẹ đang nằm trên giường bệnh rên hừ hừ. Chàng lại dùng lối cướp giật kiếm tiền mua thuốc. Được của ngon vật lạ, Lía đều đưa cho mẹ ăn. Mẹ hỏi: -“Mày lấy ở đâu ra thế?”. Lía nhất định không nói, chỉ năn nỉ mẹ ăn cho là đủ.
Sau khi mẹ chết, Lía không còn kiêng nể một ai nữa. Đói thì đi cướp giật để ăn, siêng thì ra đồng luyện võ nghệ. Một hôm, Lía giật cái thúng trong đó có mấy quan tiền của một người qua đường. Thấy người ấy oà khóc, chàng gạn hỏi và sau đó mới biết là anh ta vừa bị một tên chánh tổng cướp đoạt gia sản nay bị đuổi ra khỏi nhà, lương vốn chỉ còn bấy nhiêu. Nghe kể chuyện, Lía bừng bừng nổi giận. Mặc dầu bụng đói, chàng trả tiền cho người lạ rồi dò hỏi tìm đến đánh vỡ đầu tên chánh tổng. Quan trên vì việc ấy sai một toán lính về bắt Lía. Nhưng khi về đến làng, bạn của chàng đã tín trước cho chàng đi trốn.
Lía không có họ hàng thân thích nên khi bỏ nhà ra đi, chàng không có chỗ ở nhất định. Tối lại ngủ chùa, ngủ đình, đói ở đâu thì cướp ở đó.
Một hôm đi qua truông Mây. Lía thấy một bọn cướp chặn đường đòi tiền mãi lộ. Chàng vờ sợ hãi đưa tay nải ra. Nhưng khi bọn cướp xông lại thì chàng cho mỗi đứa một đá văng ra xa. Cả bọn cướp ở trên núi xuống bổ vây nhưng bị Lía nhổ cây làm gậy đánh cho thất điên bát đảo. Chủ trại thấy võ nghệ tuyệt trần thì mời chàng nhập bọn. Lía vui lòng ở lại đây để chấm dứt cuộc đời lang thang.
Ba người chủ trại tên là Hồ, Nhẫn và Chân có tiếng võ nghệ cao cường không ai địch nổi. Trong mấy năm họ đóng ở truông Mây, mọi người đều sợ. Cả đến quan tỉnh, quan huyện cũng đều kiêng mặt. Người ta gọi là “cha Hồ, chú Nhẫn, mẹ Chân”. Từ lúc Lía nhập bọn, bọn cướp truông Mây càng thêm vây cánh và càng lộng hơn trước.
Một hôm, bọn họ kéo nhau ra Bồng Sơn cướp một tiệm buôn lấy được của cải và hàng hoá bộn bề. Trở về trại, bọn họ mở tiệc ăn mừng. Khi chia những của cướp được, bọn cha Hồ toan chiếm lấy phần nhất. Nhưng Lía nhất định không chịu: -“Nếu không có tôi – chàng nói – thì các chú đã dám vào nhà chưa?”. Rồi Lía đòi ba chủ trại hãy ra sân cùng mình tỉ thí. Khi ra đấu võ thì sức khoẻ và võ nghệ của Lía mười phần, bọn cha Hồ không được một. Thấy Lía toàn tài, cả trại đồng thanh tôn chàng làm chủ.
Từ ngày Lía làm chủ tướng, hành động của bọn cướp truông Mây có phần thay đổi. Lía cấm lâu la không được cướp của những người qua lại, không được cướp của những người nghèo: -“Đã cướp – chàng nói – chúng ta chỉ làm những mẻ cho to, gõ vào đầu bọn trọc phú, cần gì đi vét hầu bao của những người nghèo khổ”. Thường khi cướp được nhiều của, Lía bắt trích một nửa phân phát cho người nghèo trong vùng. Chẳng những thế, mỗi lần trong tỉnh xảy ra việc gì mà Lía cho là trái lẽ, chàng liền kéo bọn truông Mây đến can thiệp.
Từ đó, cái tên truông Mây, cái tên Lía được dân nghèo ca tụng. Trái lại bọn quan lại, bọn nhà giàu trong tỉnh thì sợ mất mật. Quan tỉnh nhiều phen phái quân đến tiễu trừ, nhưng mỗi lần xuất quân đều bị họ biết trước và bị họ đánh cho tan tác. Bọn quan tỉnh không làm thế nào được, muốn báo về triều đình nhưng lại sợ tội trút lên đầu nên đành để mặc Lía và thủ hạ tung hoành.
Ít lâu sau, nghe tin nhà vua mở khoa thi võ, Lía có ý muốn trổ tài với thiên hạ, lập chút công danh. Bọn cha Hồ không cản được, đành ở lại giữ trại cho Lía cải trang ra đi.
Khi ấy ở trường Bình Định có một viên quan chánh chủ khảo ăn tiền như rái. Thí sinh ai có lo lót ít nhiều, hắn mới chịu nhận đơn. Thấy Lía nạp đơn không có “vi thiềng”, chánh chủ khảo đập bàn quát: -“Mày là thằng nào mà không biết lệ trường thi. Đơn từ làm dốt nát thế này. Lính đâu đuổi cổ thằng này không cho thi nữa”. Nghe mấy lời đó, Lía căm tức vô hạn, nhưng giữa nơi quân lính đông đảo, gươm giáo sáng loè, chàng đành nuốt giận, không dám ra tay. Chàng đi gấp về sơn trại kể việc đó cho bọn cha Hồ nghe và nhất định đem lâu la xuống núi rửa hờn. Cả bọn cải trang rất khéo và hoạt động rất bí mật. Chỉ vào khoảng nửa đêm, quân của Lía lọt vào thành và phục sẳn từ lúc nào. Chánh chủ khảo đang ngon giấc với nàng hầu thì bị một nhát dao vào cổ. Vợ hắn chỉ còn biết van lạy rối rít. Thấy nàng đẹp, Lía bắt đi luôn về sơn trại làm vợ.
Bọn Lía làm rất êm lẹ nên mãi đến gần sáng quan quân mới biết. Suốt tỉnh náo động. Sau cùng dò la mãi mới biết được bọn cướp truông Mây gây ra việc đó. Lần này không thể dấu được triều đình, bọn quan tỉnh phải làm sớ tâu vua và xin thêm quân để tảo trừ.
Bên phía quân truông Mây, cũng lo đắp đồn luyện quân để phòng thủ sơn trại. Vì thế quân đội triều đình mấy lần xông xáo đều bị thất bại. Các quan triều đều lấy làm lo. Nếu không lập mưu diệt Lía thì bọn họ không thể nào ngồi ấm chỗ.
Nghĩ rằng nếu dỗ được vợ Lía làm nội ứng thì rất có lợi, bọn họ sai ba tên lính giả làm lái buôn lụa để dò bụng nàng. Ba tên này nhờ lo lót với bọn canh cửa nên lọt vào truông Mây vào bán hàng cho vợ Lía để dò ý nàng. Giữa khi giở các súc gấm vóc cho Lía xem, bọn chúng cố ý để cho nàng thấy một chiếc nhẩn của chánh chủ khảo để lại. Người đàn bà ấy hiểu ý, sai đuổi kẻ hầu ra ngoài. Bọn chúng đưa mắt cho nàng và nói nhỏ: -“Chúng tôi lặn lội lên đây là vì mối thù của bà lớn”. Đoạn chúng móc trong tầng áo lót, đưa ra một phong thư của quan tỉnh hứa với nàng nếu làm nội ứng trừ được giặc, sẽ có trọng thưởng. Vợ Lía trả lời bằng lòng và hẹn ngày thi hành kế độc.
Đến ngày ấy, vợ Lía sắm sủa một tiệc rượu rất linh đình mời bọn cha Hồ, chú Nhẫn, mẹ Chân đến dự, nói là ăn giỗ mẹ. Nàng ăn mặc rất đẹp, liếc mắt đưa tình và chuốc chén mời mọi người. Bọn Lía không ngờ là kế độc cứ uống tràn. Rượu đã có tẩm thuốc mê nên chưa tan tiệc mà bốn chủ trại đã say khướt không còn biết trời đất. Vợ Lía cho bọn lâu la hạ tiệc xuống, ra sau trại ăn uống cùng nhau. Còn lại một tên, hắn lấy thừng trói bọn cha Hồ với nhau làm một đống. Về phần Lía, hắn biết có sức khoẻ phi thường buộc chặt chàng vào tấm phản. Xong đâu đó, hắn cho người tâm phúc ra khỏi sơn trại báo tin.
Nghe báo quân triều đình lập tức tiến công. Quân truông Mây không có tướng nên tan vỡ rất nhanh chóng. Quân triều đình kéo ùa vào trại như vào chỗ không người. Bấy giờ Lía mới hơi tỉnh. Thấy nguy biến, chàng định vùng dậy chạy, nhưng toàn thân mắc cứng vào tấm phản. Biết là mắc kế độc, Lía bèn dùng hết sức bình sinh giãy đứt dây buộc chân rồi đứng dậy mang cả tấm phản lớn sau lưng. Chàng hút vào mấy cái cột nhưng dây buộc chặt quá không thể làm gì được. Thấy gấp quá, Lía cứ để vậy chạy ra phía cửa trại phá vòng vây xông ra. Tấm phản là một chướng ngại lớn cho chàng, nhưng cũng là tấm mộc rất tốt. Mấy tên lính thứ thì bị cái đá của Lía, thứ thì bị tấm phản húc vào đầu nên toáng đảm không dám đuổi, đành trở vào bắt bọn cha Hồ, chú Nhẫn, mẹ Chân giải nạp.
Thoát vây, Lía cứ rừng già chạy một mạch. Mãi đến xế chiều bụng đói, sức quá mệt, chàng mới dừng lại nghỉ bên bụi cây. Gặp một ông già gánh củi từ rừng sâu xăm xăm bước ra, Lía nhờ ông cởi trói giúp. Khi tấm phản rơi xuống, ông già rút mo cơm ra cho chàng ăn. Lía không từ chối đón lấy ăn ngay. Ăn xong chàng vái ông già và nói:
- Tôi là thằng Lía lâu nay vẫy vùng một cõi không ai làm chi nổi, nay mắc mưu một đứa nhi nữ thân thế phải đến nỗi này, sống làm chi nữa cho thêm nhơ nhuốc, Lía nhờ được ông già cởi trói lại nhịn bữa cho ăn, ơn ấy không biết lấy gì mà trả. Vậy Lía xin dâng vật này, ông hãy mang xuống nạp quan mà lĩnh thưởng.
Cụ già vừa nghe dứt lời thì đã thấy thủ cấp của Lía nằm ngay trước mặt. Ông cụ vốn hâm mộ Lía. Ông toan giúp Lía đi trốn để khôi phục cơ đồ nhưng không ngờ Lía quá nóng nảy tự huỷ tấm thân. Than khóc hồi lâu, ông chỉ còn biết đem thi thể của chàng chôn cất một nơi kín đáo không cho ai biết.
Ngày nay vẫn có câu ca dao:
Chiều chiều (hay xập xè) én liệng truông Mây,
Cảm thương chú Lía bị vây trong thành. (Theo Vè chàng Lía)